XOFRAN EL-RADÎ

Bağdat – Irak’ta “Kişisel Durum Yasası” Haziran ayında Temsilciler Meclisi’nde okundu. Yasaya göre 57’nci maddede eşlerinden boşanan kadınlar birçok haktan mahrum bırakılıyor. Ülkede kadın ve hukukçular yasaya tepki gösteriyor. Kadın, Çocuk ve Toplum Koordinasyonu kurucularından Esra Mehmud Selman, 188 sayılı Irak Kişisel Durum Yasası'nın 57’nci maddesi hakkında konuştu. 

“57’nci maddeyi kabul etmiyoruz”

Yasaya göre boşanma durumunda çocuğun velayetinin anneye ait olduğunu kaydeden Esra Mehmud Selman, “Yasaya göre çocuk varsa boşanan kadına veriliyor. Kadınlar boşandığında çocuğu için kreş hakkını da sahip. Ancak burada kabul etmediğimiz bazı hususlar var. Yasa kadına kreş hakkı veriyor ama, ‘çocuğun 7 yaşına gelene kadar evlenmezsen kreş hakkın var ama çocuğun 7 yaşına gelmeden evlenirsen kreş hakkını kaybediyorsun’ diyor. Bizler bu maddeyi kabul etmiyoruz” dedi.

“Kadınlara hukuksal destekte bulunuyoruz”

Bu şartın erkekler için geçerli olmadığına dikkat çeken Esra Mehmud Selman, “Koordinasyon olarak eşlere yasalar konusunda bilinçlendirme kursları veriyoruz. Koordinasyon olarak kadınlara da hukuki destek sağlıyoruz. Çünkü bu davaları takip eden bir grup avukatımız var. Ayrımcı yasalar kadınları haklarından mahrum ediyor. Bizlerde bu durumda kadınların yanında yer alıyoruz. Kadınların hakları nedir ve nasıl bir hukuksal mücadele içinde olmalıdır üzerinden çalışmalar yürüterek, kadınların yanında yer alıyoruz” şeklinde konuştu.

“Yasalar ataerkil”

Irak yasaları hakkında konuşan Esra Mehmud Selman, var olan yasaların ataerkil olduğunu söyleyerek sözlerine şöyle devam etti: “Kadın ve çocuklar için çok tehlikeli olarak düşündüğümüz yasalar var. Bunlardan en önemlileri, Ceza Yasası'nın disiplin hakkını içeren 41’inci madde ile Irak Ceza Yasası'nın “namus” adı altında işlenen cezalarda indirime giden 409’un maddedir. Bu madde kadın katillerine indirim veren bir madde. Her yıl onlarca Iraklı kadın öldürülüyor ve failler dışarda. Sadece birkaç ay veya en fazla üç yıl hapis cezasına çarptırılıyorlar” ifadelerinde bulundu.

“Erkekler tecavüz ettiği kadınla evlenirse serbest bırakılıyor”

Ceza Yasasının 398’inci maddesine de değinen Esra Mehmud Selman, “Kadına tecavüzde bulunan erkek kadın ile evlenirse serbest bırakılıyor. Bu madde tecavüz mağdurunu kendisine zarar veren, tecavüzde bulunan erkek ile ilişkilenmeye devam etmesine neden oluyor. Kadın yaşadığı tecavüz karşısında zaten büyük bir travma yaşarken, onunla yaşamaya devam etmesi daha ağır bir psikolojik travma yaşamına neden oluyor” sözleri ile söz konusu maddelere tepki gösterdi.

“Yasalar eşitlik temelinde olmalı”

Esra Mehmud Selman, koordinasyon olarak kadınlara karşı olan bu yasaların kaldırılmasını istediklerini belirtti. Esra Mehmud Selman, parlamentoya da baskı uyguladıklarını ve bu yasaların eşitlik temelinde değiştirilmesini istediklerini ifade etti.

“Farkındalık eğitimleri vererek rol oynamaya çalıştım”

Inas El-Rubai ise “Kadınların yasal hakları konusunda bilinçlenmelerini önemli buluyorum. Şahsen bu konuda farkındalık eğitimleri vererek rol oynaya çalıştım” diyerek Irak’ta kadınlara ve kadınların haklarına odaklanmak gerektiğini söylerken, kadınların “toplumun zayıf halkası” olarak görülmesi algısının kırılması gerektiğine inanıyor.

Kampanya

Iraklı insan hakları örgütlerinden ve kadın hakları aktivisitlerinden bir araya gelen kadınlar ayrıca yasaya dair imza kampanyası başlattı. İmza kampanyasına Temsilciler Meclisi’nden de çok sayıda ismin destek verdiği belirtiliyor.