XOFRAN EL-RADÎ

Bağdat – Irak’ta kadınlar iş piyasasında birçok toplumsal ve yasal engelleme ile karşı karşıya kalıyor. Kadınlar, kötüleşen ekonomik durum ve iş kanunları nedeniyle cinsiyete dayalı ayrımcılığa maruz kalıyor. Dünya Bankası tarafından onaylanan en son hükümet istatistiklerine göre, Irak'ta çalışan kadınların oranı yüzde 15'in altında. Bu istatistikler çalışma yaşamında dünyadaki en düşük kadın oranı.

Kadına ayrımcı yaklaşım

İlaç deposunda çalışan memur Y.L. “10 yıldır burada çalışıyorum. Bir çocuk dünyaya getirmeyi düşündüğüm zaman işimle ilgili tehlikeyle karşılaşıyorum. Diğer yandan ataerkil zihniyet nedeniyle kadınların karşılaştığı sorunlar var. Kadın olduğum için uzmanlık alanım dışındaki yerlere veriliyorum” dedi. Hamile olan birçok memur kadının, çocuk dünyaya getirdikleri için işten çıkarıldıklarını ifade eden Y.L. “Irak kanunlarında hamile kadınların işten çıkarılmasına ilişkin herhangi bir yasa olmamasına rağmen işten çıkarılıyorlar. İş kanununun 11’inci maddesine göre kadına yönelik ayrımcılığın yasaklanmasına rağmen bu yaşanıyor. Yine 87’inci maddeye göre kadınların 14 hafta doğum izni olmasına rağmen bütün bunlar yaşanıyor” diye belirtti.

“Pes etmeyin”

Kadınların ailelerini veya eşlerini çalışmaya ikna etmekte büyük zorluk çektiğini ifade eden Y.L. kadın emeğinin kendisi için bir güç ve destek kaynağı olduğunu ifade ederek kadınların tüm zorluklara rağmen pes etmemeleri gerektiğini söyledi.

İstemediği bir iş yapıyor

Eğitimci F.C. birkaç ay önce sözleşmeli olarak atandı. Sanat fakültesini bitirdikten sonra İngilizce bölümüne başlayan F.C. uzun yıllar iş bulamadığını söyledi. Yılların ardından düşük ücret ile atandığını dile getiren F.C. “4 yıl sınıfımda birinciydim. Çevirmenlik işi yapmak istiyorum ama ağabeylerim istemediğim bir mesleğe mecbur bırakıyorlar beni” dedi.

Çalışmasına izin verilmiyor

Mühendis B.M’de eşini kaybetti. B.M. “Daha önce kadının yeri evidir kapsamında hareket ediyordum. Eşim yaşamını yitirdikten sonra kadının güçlü olduğunu anladım” diye ifade etti. Erkek kardeşlerinden kaynaklı çalışamadığını dile getiren B.M. buna rağmen erkek kardeşlerinin çocuklarının ihtiyacını karşılamadığını anlattı.

Başarılı kadın örneği çok fazla

Gazeteci ve aktivist Wassan Hafız, kadınlara sadece bedensel obje olarak bakıldığını ifade ederek, çalışma anlamında kadınların güçlendirilmesi gerektiğine işaret etti. Kadınların pratik olarak kendilerini güçlendirdiğini ve kendilerini ispat ettiğini dile getiren Wassan Hafız, “Başarılı kadın örnekleri çok fazla. Kadınları yönetim, ve etkili yerlerde görebiliyoruz ve bu nedenle kadının aile, eşi ve çevresi tarafından desteklenmesi gerekir. Eğer bir baba veya ağabey kızının veya kız kardeşinin güçlü olmasını istiyorsa öncelikle onun okulunu bitirmesine ve çalışmasına izin vermesi gerekir” diye konuştu.