Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İstanbul Sözleşmesi’ni fesih etme yetkisi yok. Hukukçular Anayasa’ya göre konuşuyor. Dolayısıyla İstanbul Sözleşmesi hala yürürlükte.

Haber Merkezi- Türkiye, ilk imzacısı olduğu İstanbul Sözleşmesi’nden bir gecede çekildi. Karar, AKP’li Cumhurbaşkanı’nın imzasıyla Resmi Gazetede yayımlandı. Ancak hukukçular Milletlerarası Antlaşmaların kanun hükmünde olduğunu hatırlatarak, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın böyle bir yetkisi olmadığını söylüyor. Hukukçulara göre temel haklar Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemez dolayısıyla karar yok hükmünde.

Anayasa’nın 90. maddesi “Türkiye Cumhuriyeti adına Yabancı Devletlerle ve Milletlerarası Kuruluşlarla yapılacak antlaşmaların onaylanması, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlıdır. Usulüne göre yürürlüğe konulmuş Milletlerarası Andlaşmalar kanun hükmündedir” ifadelerini içeriyor.
 Cumhurbaşkanının görev ve yetkilerinin sıralandığı Anayasa’nın 104. maddesinde ise “Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle dördüncü bölümde yer alan siyasi haklar ve ödevler Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemez. Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz. Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz” diyor. 

“Yetki yok”

İstanbul Barosu Kadın Hakları Merkezi, sosyal medya hesabından bir açıklama yaptı ve Cumhurbaşkanı’na İstanbul Sözleşmesini fesih etme yetkisi verilmediğini vurguladı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi: 

“15.07.2018 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan 'Milletlerarası Andlaşmaların Onaylanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde' Cumhurbaşkanına Uluslararası Sözleşmelerin fesih etme yetkisi verilmemiştir. 20.3.2021 tarih, 31429 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 3718 sayılı kararda işe 'sözleşmenin feshedildiği' belirtilmiştir. Bu karar yok hükmündedir ve 24 Kasım 2011 tarihinde TBMM tarafından onaylanan Istanbul Sözleşmesi yürürlüktedir.”

“Kararname düzenlenemez”

Sosyal medya hesabından paylaşım yapan Hukukçu Ece Güner Toprak da Anayasa’nın 90. maddesine göre İstanbul Sözleşmesi’nin “kanun hükmünde” olduğunu ve kural olarak, bir uluslararası sözleşme nasıl yürürlüğe girdiyse aynı usulle feshedilebileceğini ifade etti.

“Anayasamız 90. maddesine göre İstanbul Sözleşmesi kanun hükmündedir (hatta üstünde). Temel haklarda kararname düzenlenemez (Anayasa 104. madde). Kararname, Anayasamızın ihlali; AYM iptal edecektir. "