Günün Portresi: Gotik romanın ustası Daphne du Maurier
Rebecca, Kuşlar, Jamaika Hanı, Kuzenim Rachel, Günah Keçisi gibi eserleri sinemaya da uyarlanan İngiliz yazar Daphne du Maurier, 13 Mayıs 1907’de Londra’da doğdu. Sanatçı bir ailenin üç kız çocuğundan ikincisiydi. Erken yaşta yazmaya başladı. Ailenin sanat çevreleriyle olan bağları da edebi kariyerini kurmasına yardımcı oldu. Daha otuzuna basmadan dört kitaba imza atmıştı.
1938’de yayımlanan beşinci romanı Rebecca, çok büyük bir başarı elde ederek ABD Ulusal Kitap Vakfı tarafından ödüllendirildi; satış rakamı milyonlara ulaştı. Daphne du Maurier’in gotik tarzı, ünlü gerilim ustası Alfred Hitchcock’u da cezbetmiş olmalı ki bir yıl arayla, yazarın iki romanını birden sinemaya uyarladı.
1939’da Jamaika Hanı, 1940’da ise büyük yankı getiren Rebecca gösterime girdi. Başrollerinde Laurence Olivier ile Joan Fontaine’in oynadığı Rebecca, en iyi film dalında Oscar ödülü kazandı. Daphne du Maurier, yaşamının son yıllarına dek kısa öykü, roman, tiyatro oyunu ve biyografiler yazmayı sürdürdü. Kısa öykülerinden Kuşlar, 1963’te yine Alfred Hitchcock tarafından; Don’t Look Now 1973’te Nicolas Roeg tarafından sinemaya uyarlandı.
Daphne 19 Nisan 1989’da, hayatının büyük bir bölümünü geçirdiği, en önemli kitaplarını kaleme aldığı ve üç çocuğunu büyüttüğü (Güney Batı İngiltere’deki) Cornwall’da hayatını kaybetti.
Eserlerinde de en çok bu yöreyi ve insanlarını işlemiştir. Yazarın eserlerine olan ilgi ölümünden sonra da sürdü. Türkçe’ye Günah Yüklenen Adam başlığıyla çevrilen Scapegoat romanı, 2012’de bir kez daha filme alındı. Jamaika Hanı 2014’te BBC dizisi haline getirildi. Asıl önemlisi, Daphne’nin eserlerinde görülen gotik romana özgü gizemli, ürkütücü atmosferin toplumsal cinsiyet temelli çözümlemeleri yapıldı.
Rebecca’yı, Charlotte Bronte’nin Jane Eyre romanıyla karşılaştırmalı okuyan feminist eleştirmenler, kadın karakterleri belirli klişelere sabitleyerek karşı karşıya getiren patriyarkal baskıları ve “romantik aşk”ın karanlık yüzünü irdelediler. Böylece “kadın gotiği” (female gothic) denilen yeni bir akımın da yolu açılmış oldu.