Fas- Marakeş'in 100 kilometre güneyinde bulunan dağlık bölgede kadınların yaşamı toplumun baskıları, ev işleri, çocuk bakımı ve tarım alanlarında ağır işler yapmakla sınırlı tutuluyor. Çoğu kadın yüzlerini ve vücutlarını örten çarşaf giysileriyle sembolize edilen geleneksel rollerin dışına çıkamıyor. Bu baskılar onların ekonomik bağımsızlığını ve sosyal varlıklarını da kısıtlıyor. Aisha Saeed, kadınların ve kendi yaşamında bu gerçeklikle yüzleştiğinde, kadınların sadece evde değil, aynı zamanda toplumun her alanında liderlik rolü üstlenebileceğine inandı ve yeni bir proje geliştirdi.

Aisha Saeed, ataerkil normlarla dolu bir toplumda köy kadınlarının özgürlüklerini ve güçlerini artırmak için büyük bir adım attı. “Kadın Onuru” adını verdiği dernek, yalnızca ekonomik kalkınma sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda sosyal adalet ve cinsiyet eşitliği konularında farkındalık yaratmayı hedefliyor. Aisha Saeed’in bu girişimi, özellikle Fas'ın Al Haouz bölgesindeki Tlet  Niqoub ve Tsaft köylerinde yaşayan kadınların hayatlarını dönüştürmeyi amaçlıyor.

Toplumsal baskılara karşı durarak dernek kurdu

Aisha Saeed de içinde büyüdüğü ataerkil topluma meydan okuyan kadınlardan biri. Erken yaşta okulu bıraktı, evlendi ve üç çocuğu oldu. Ancak bilgi edinmenin ve bağımsızlığa ulaşmanın gerçek bir yolu olarak kız çocuklarının eğitiminin gerekliliğine olan inancı, onun okuma yazma derslerine kaydolan birçok köy kadınına da rol model oldu. Aisha Saeed, "Kadınlar olarak burada, köyde dernek kurmak bizim için kolay olmadı, zira kadınların şehirde dernek kurmak için gereken idari işlemleri tamamlamak üzere buradan ayrılmalarına izin verilmiyor. Ayrıca eşlerin çoğu, kadınların dernek kuramayacaklarını iddia ederek bu fikre karşı olduklarını ifade etti" dedi.

Tüm zorluklara karşın her şeyin üstesinden geldiklerini anlatan Aisha Saeed, "Yaşanan zorluklara rağmen 2015 yılına kadar uzanan hayalimize ve fikrimize bağlı kaldık. Projemiz başlangıçta gelir sağlamakla sınırlıydı. Köydeki düğünlere ve özel davetlere mutfak aletleri getirirdik ve bunları kullanmak isteyen herkese, paylaşacağımız bir miktar para karşılığında kiralardık" şeklinde konuştu.

Projeye katılan kadınların sayısı arttı

Bu çalışma şeklinin ekonomik şiddet ve izolasyon mağduru köy kadınları için yeterli olmadığını anlatan Aisha Saeed, bu yüzden başka seçenekleri değerlendirdiklerini ifade etti. Aisha Saeed, "Erkek kardeşim bana projeyi genişletmek için kolektif bir çerçeve oluşturmamız gerektiğini söyleyene kadar sezonluk parti malzemeleri kiralama projesinde kaldık” dedi. Aisha Saeed, kendi çabaları sayesinde köyün kadınlarını köydeki tek camide okuma-yazma dersleri almaya ikna etmeyi başardı. Kadınların kendi ihtiyaçlarını ve çocuklarının ihtiyaçlarını güvence altına alacak gelir kaynakları yaratma ihtiyacı nedeniyle başlattığı ekonomik projeye katılan kadınların sayısı yavaş yavaş arttı.

Önceki projeye takı imalatı gibi başka gelir getirici projeler de eklendi. Aisha Saeed, “Kadınların sürdürülebilir gelir kaynağı sağlama konusundaki isteğini hissettim ve onlarla her karşılaştığımda okula gitmediğim için pişmanlık duydum. Karar verip dernek kurmayla ilgili tüm belgeleri almak üzere şehre doğru yola çıktım. Dernek ismini 'Kadın Onuru' olarak seçtim çünkü köydeki ve çevre köylerdeki kadınların onurlu bir şekilde yaşaması gerektiğine ve bunun eğitim ve ekonomik güçlenme olmadan sağlanamayacağına inanıyorum" diye ifade etti.

Projeleri depremden etkilendi

Erkeklerin ilk başta derneğe katılmaları için kadınlara birçok zorluk çıkarttığını belirten Aisha Saeed, kısa sürede kadınları ekonomik ve sosyal olarak güçlendirerek ve izolasyonlarını kırarak kadınlar için kazanmayı başardığını anlattı. Aisha Saeed, bölgede meydana gelen şiddetli depremin ardından merkez üssüne yakınlığı nedeniyle kadınların proje hayallerinin suya düştüğünü, dernek üyelerinin çoğunun enkaz altından çıkarıldığını, ekonomik ve sosyal güçlenme mücadelesinin bir hayatta kalma savaşına dönüştüğünü belirtti ve "Yıkıcı deprem gelip çoğumuzun hayatını trajedilere dönüştürene kadar, projelerimizi hayata geçirmek ve durumumuzu büyütme ve iyileştirme yolunda ayaklarımızı basmak için zar zor ilerliyorduk. Depremin ardından projelerimize devam etmeyi düşünmek zordu, evini kaybeden kadınların her biri fiziksel ve psikolojik yaralarını sarıyor ve yeni hayata uyum sağlamaya çalışıyordu" dedi.

Depremin yarattığı trajediye rağmen, kadınların umutlarını kaybetmediğini anlatan Aisha Saeed, kadınların dernekte görev almaya devam ettiklerini söyledi.  Aisha Saeed, kızlar arasında eğitimin önemini vuruğularken yetkililerin de bu yönde insanların hayatlarını kolaylaştıracak adımlar atmasını istedi. Aisha Saeed, kurduğu "Kadın Onuru" Derneği'nin sağladığı  eğitimler ve iş imkanlarıyla kadınların hayatlarını değiştirme de kararlı.