Haber Merkezi- Norveç Mülteci Konseyi (NRC) ve İç Yerinden Edilme İzleme Merkezi (IDMC) yerinden edilmelerle ilgili son raporunun sonuçlarını paylaştı. Rapora göre özellikle son altı yılda ülke içinde yerinden edilenlerin sayısı yüzde 50 arttı. Bu artış 83,4 milyon kişi olarak ifade ediliyor. 

Raporda, iç göçün çoğunlukla çatışma, yoksulluk ve iklim krizinin kesişim noktasında meydana geldiği ve en çok kırılgan grupları etkilediği vurgulandı. Rapora ilişkin değerlendirme yapan IDMC Direktörü Alexandra Bilak, "Yerinden edilme, en savunmasız olanları en sert şekilde vuran, kesişen krizlerin bir sonucudur" dedi.

İbreler en yükseği gösteriyor

Zorla yerinden edilmelerin yüzde 90’ı savaşlar ve şiddet nedeniyle gerçekleşti. 2024 sonunda sayı 73,5 milyona ulaştı. 2018’e göre yüzde 80’lik bir artış söz konusu. İklim felaketleri nedeniyle de yaklaşık 10 milyon kişi yaşadığı yeri terk etti. Bu rakam son beş yılda iki katına çıktı. Yerinden edilmelerin üçte birinin, hem çatışmalar hem de felaketlerle karşı karşıya kalan ülkelerde gerçekleştiği belirtilirken; bu durum da son 15 yılda üç katına çıktı.

Sudan tarihe geçti

Rapora göre 2024 sonu itibarıyla, aralarında Sudan, Suriye ve Kongo’nun da bulunduğu 10 ülke, her biri 3 milyondan fazla iç göç mağduru barındırıyor. Sudan, 11,6 milyonla tarihte tek bir ülkede kaydedilmiş en yüksek iç göç rakamına ulaştı. Gazze Şeridi’nde ise 2024 sonunda neredeyse tüm nüfus yerinden edildi.

ABD doğal afetler etkili

ABD, 2024’te başta Helene ve Milton kasırgaları olmak üzere birçok büyük fırtına nedeniyle 11 milyon iç yerinden edilme kaydetti. Bu, dünya genelindeki afet kaynaklı yerinden edilmelerin neredeyse yüzde 25’ine karşılık geliyor. Afetlerin yüzde 99,5’i hava olayları kaynaklı olup iklim değişikliğiyle doğrudan bağlantılı.

Raporda yapılan değerlendirmede yerinden edilmeye neden olan olayların çoğunun birbiriyle bağlantılı olduğu ve bu nedenle krizlerin daha karmaşık hale geldiği, çözümlerin ise zorlaştığı belirtildi. Yerinden edilenlerin genellikle mülteciler kadar uluslararası ilgi görmediğine dikkat çekildi. NRC Genel Sekreteri Jan Egeland, rakamların küresel dayanışma için bir uyarı niteliğinde olduğunu ifade ederek yardım çağrısında bulundu.