Haber Merkezi- Taliban’ın Afganistan’da ciddi insan hakları ihlalleri gerçekleştirdiğine yönelik raporlar gelmeye başladı. Bu raporlar BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’ne yansımış durumda. BM ülkede insan hakları ihlallerinin takip edilmesi için özel bir mekanizma kurulmasını isterken ülkede sivil kayıplarda yüzde 50 artış olduğuna dikkat çekiliyor.

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi, Afganistan gündemiyle olağanüstü toplandı. Ülkedeki insan hakları ihlallerine ve kadınlara yönelik uygulamalara dikkat çeken BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, geçmişteki ihlallerin tekrarlanması korkusunun insanlar üzerinde büyük kurku ve çaresizliğe neden olduğunu belirterek “Son haftalarda ofisim, çatışmanın tarafları tarafından uluslararası insancıl hukuk ihlallerinin yanı sıra insan hakları ihlalleri ve suistimallerinin siviller üzerindeki etkisine ilişkin üzücü ve güvenilir raporlar aldı” dedi.

İhlaller son iki ayda arttı

Afganistan’daki Birleşmiş Milletler Yardım Misyonu’nun (UNAMA) bu yıl 1 Ocak- 30 Haziran tarihleri arasında hazırladığı Sivillerin Korunması Raporu’nun 2020’nin aynı dönemine kıyasla sivil kayıplarda yaklaşık yüzde 50’lik artış yaşandı.  Raporu hatırlatan Michelle Bachelet, "Şüphesiz, bu bilanço Temmuz ve Ağustos aylarında daha da arttı" dedi. Michelle Bachelet, şöyle konuştu;

“Özellikle Taliban kontrolü altındaki birçok bölgede yaşanan uluslararası insancıl hukukun ciddi ihlallerine ve insan hakları ihlallerine dair güvenilir raporlar aldık. Bunlar arasında özellikle Afgan ulusal güvenlik güçlerinin ve sivillerin yargısız infazı, özgürce dolaşma ve kız çocuklarının okula gitme hakları da dahil olmak üzere kadınların haklarına getirilen kısıtlamalar, çocuk askerlerin kullanılması, barışçıl protestoların bastırılması yer alıyor.”

Kadınlar için ciddi endişeler

Michelle Bachelet, kadınlar, gazeteciler ve sivil toplum liderleri için ciddi endişeler bulunduğuna dikkat çekti ve “Afganistan’ın çeşitli etnik ve dini azınlıkları da önceki Taliban yönetimi altındaki ciddi ihlaller, son aylarda öldürme ve hedefli saldırı raporları göz önüne alındığında şiddet ve baskı riski altında” diye konuştu.

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri, aynı zamanda ülkede devam eden kuraklık, Kovid-19 salgını ve ekonomik, sosyal, kültürel hakların sağlanmasındaki önemli eksikliklerin ağırlaştırdığı üzücü insani durumun son olaylarla daha da derinleştiği vurguladı ve "Ofisim insan hakları ihlallerini izlemeye yönelik düzenlemeleri yeniden başlatmak için acilen çalışmaya koyulacak" dedi.

“Kız çocuklarının eğitimi gösterge olacak”

Michelle Bachelet, konuşmasında ayrıca şu ifadelere yer verdi:

"Taliban’ı duyarlı yönetişim, insan hakları normlarını benimsemeye ve on yıllardır süren çatışmalar sırasında acı çeken herkesin haklarına saygı gösterilmesi de dahil olmak üzere sosyal uyumu ve uzlaşmayı yeniden tesis etmek için çalışmaya çağırıyorum. Taliban’ın kadınlara ve kız çocuklarına yönelik muamelesi ile uluslararası insan hakları normlarının rehberliğinde özgürlük, eğitim, kendini ifade etme ve istihdam haklarına saygısı temel bir kırmızı çizgi olacaktır. Özellikle kız çocuklarının kaliteli eğitime erişimin sağlanması, insan haklarına bağlılığın önemli bir göstergesi olacaktır." 

Özel mekanizma çağrısı

Michelle Bachelet, "Tüm devletleri Afgan mülteciler ve göçmenler için güvenli yollar oluşturmaya, sığınma ve yeniden yerleştirme programlarını genişletmeye, koruma arayan Afganların sınır dışı edilmesini derhal durdurmaya çağırıyorum" ifadelerini kullanarak, diğer ülkelerin de çaresiz durumdaki Afganlara yardım eli uzatılması gerektiğine dikkat çekti.

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri,  konseyi özellikle Taliban'ın vaatlerini yerine getirmesi de dahil olmak üzere Afganistan'da gelişen insan hakları durumunu yakından izlemek için özel bir mekanizma kurmasını istedi.