74. Ferman’da IŞİD’in vahşetine karşı Êzidî halkını yalnız bırakan KDP’nin Şengal’e girme çabalarına tepki gösteren (TAJÊ)  Sözcüzü Sabiha Sabri, “Biz Êzidî kadınlarına karşı geliştirilen kırımı unutmayacağız ve kırıma yol açan güçlerin tekrardan Şengal’e girişlerine asla izin vermeyeceğiz” diyerek, her türlü saldırının önünde duracaklarını ve Şengal’i kimseye teslim etmeyeceklerini söyledi.

SITÎ ROZ

Şengal- KDP 74. Fermanın önünü açmak için savaşsız Şengal’i IŞİD’in eline bıraktı. Êzidîler  özgürlük mücadelesinden aldığı güç ve destekle kendini fermanlardan kurtarmak için  öz gücüne dayalı  demokratik özerk Şengal’i yarattı. Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Şengal’in öz iradesine olan tahammülsüzlüğünü siyasi ve askeri tüm alanlara taşıdı. 9 Ekim ittifakının temellerini atarak Şengal’i işgal planına kanunlardan bir kılıf yaratmak istedi. Halkın direnişine çarpan 9 Ekim ittifakı Hewler-Bağdat-Ankara yolundan döndü. KDP 9 Ekim ittifakı üzerinden yaptığı hesapları bu kez de farklı yol ve yöntemler deneyerek gerçekleştirmek istiyor. 2 Ekim seçim propagandası adı altında peşmerge güçlerini Şengal’e taşırma planları bu kez de halkın güçlü direnişinden döndü. Yenilgi üzerine yenilgi yaşayan KDP, 4 Ekim’de Şengal’in etrafına yığınak yaparak tekrar girmek istedi. Halk Şengal’in tüm cephelerini KDP’nin kirli hesaplarını boşa çıkartacak şekilde tutuyor. Kadınlar Şengal direnişinin sembolleri haline geldi. Yaşanan gelişmelere ilişkin Êzidî Kadınları Özgürlük Hareketi (TAJÊ) Sözcüzü Sabiha Sabri, Nujinha ekibinin sorunlarını yanıtladı.

“Binlerce peşmerge ferman sabahı kaçtı”

74. Fermanda KDP’nin rolü neydi? Fermanın üzerinden 7 yıl geçti, Şengal toparlandı, kendini demokratik bir sisteme kavuşturdu. Geçen 7 yıl zarfında KDP’nin Şengal ısrarı neden?

Ferman döneminde Êzidî toplumunu bırakanın KDP olduğu biliniyor. 2014’de yani fermandan önce Şengal’i koruyan KDP peşmergeleriydi, yani onlar öyle söylüyordu. Şengal’de bulunan peşmergelerin sorumlusu da Aşti Koçerdi. Ferman olduğunda Peşmergelerin halktan önce kaçtığı tüm dünya basından izledi. Êzidî gençleri mevzilerde IŞİD’e karşı savaşıyordu ama peşmergeler tüm gücünü toplayarak Şengal’den kaçtı. Peşmergeler canlarını kurtarmak için binlerce Êzidî kadınını kurban etti. Tüm Êzidî kadınları bunu bilir. Aşti Koçer ve peşmergerleri canlarını kurtarmak için tüm Êzidîleri feda ettiler. Aşti Koçer 17. Peşmerge Tugayı komutanıydı. Êzidîlere dönük gerçekleşen fermanın nereden geldiği ve kimler tarafından desteklendiğini dünya alem biliyor. Şengal’de binlerce peşmerge vardı ferman sabahı bir saat içerisinde bir tanesi bile kalmadı. Fermanda en fazla Êzidî kadınları acı çekti, insanlık tarihinde eşi görülmemiş bir fermandı ve dünyada böylesi vahşice bir katliamı Êzidî kadınları yaşadı.

“Amaçları Êzidîleri ve inançlarını ortadan kaldırmaktı”

Fermana karşı halkın ve savaşçıların direnişine de vurgu yapmak gerek. Şengal’i IŞİD’ten kurtardılar ve Şengal halkına kendilerini nasıl savunacaklarını öğrettiler. Fermanın üzerinden 7 yıl geçti ama hala Şengal dışarıya muhtaç olmadan kendini savunabiliyor. Êzidî toplumu Şengal dağında direniyor. IŞİD ve KDP arasında yapılan ittifak Êzidîleri ve inançlarını ortadan kaldırmaktı. Savaşçıların gelişi Êzidîleri yok etme planını boşa çıkarttı. Şengal’in  direnişinde Êzidî toplumunun binlerce şehidi oldu. Ve büyük direnişten sonra Şengal parça parça IŞİD’in elinden kurtarıldı. Şengal özgürleştikçe Êzidî toplumu toprağına, köyüne ve evine geri döndü. Şengal dağına binlerce Êzidî akın etti. Êzidîleri korumaya gelen savaşçılar Êzidîlerin kendilerini korumaları için Êzidî gençlerinden savunma gücü oluşturdular.

KDP’nin Şengal’de gelişen iradeye karşı yürüttüğü siyaset o dönem Şengal’e nasıl yansıyordu?

Şengal’in Güney tarafının özgürleşmesi ve Êzidîlerin çocuklarından oluşan savunma gücü güçlendirildi. KDP’nin fermanda kaçışı herkes tarafından biliniyordu. Bu KDP’yi her açıdan zorluyordu. KDP’e Şengal’in, Êzidîlerin kendilerini toparlamasına karşı tahammül gösteremedi. 2017’de Xanesor ve Sinune hattında roj peşmergeleriyle Êzidîlerin iradesine saldırdı. O dönem Sinune hattını işgal etti. Ellerine geçen Sinun’e hattında halkın geliş gidişine izin vermiyorlardı. Özellikle direnen halka karşı yüzleri hiç kızarmadan baskı uyguluyor ve her fırsatta saldırıyorlardı. Halkın köylerden çıkışına bile izin verilmiyordu. Hiçbir şey olmamış gibi yerleştikleri yerlerde despotça yaklaşıyorlardı.

Fermandan sonra KDP yoğun bir güçle daha yeni toparlanan halka saldırdı ve kısmi bazı yerleri ele geçirdi. Peki daha sonra o alanlardan nasıl çıktı?

2017 Başur Kürdistan’da yapılan referandum sonrası yaşanan hüsranla KDP ihanet çizgisini daha fazla derinleştirdi. Kerkük hattında 140 maddeye giren alanların hepsini içine Şengal’i de katarak Haşdi Şabi güçlerine devrettiler. Nasıl ki 2014 ferman döneminde arkalarına bakmadan kaçtılar, 2017’de arkalarına bakmadan ellerinde tüm yerleri Haşdi Şabiye teslim ettiler hatta öyle ki arkalarında silahlarını bile bırakarak kaçıp gittiler. KDP ikinci kez Êzidî topluma ihanet ettiler.

“9 Ekim ittifakı KDP’nin kirli siyaseti sonucu gelişti”

74. Fermanda kaçan Aşti Koçer ve ona bağlı 17. Peşmerge Tugayı Şengal sınırına kadar gelmelerinin 9 Ekim ittifakıyla bağlantısı nedir?

Fermanın üzerinden 7 yıl geçti. Ezdi toplumu kıt kanat imkanlarla örgütlerini oluşturdu, bugün tüm toplumu içine alan bir sistemi var ve yine savunma güçleri var. Biz Êzidî toplumu özellikle de Êzidî anneleri bugün öz gücümüz ve irademizle dışardan hiçbir güce ihtiyaç duymadan Êzidîlerin kendi kendilerini yürüteceğini söylüyoruz. Her köy ve kasabada örgütlüyüz. Bugün Êzidî toplumu kimseye muhtaç değil. KDP Êzidî toplumunun örgütlülüğü karşısında kirli bir siyaset yürütüyor. Yürüttükleri kirli siyasetle bir biçimde Êzidî toplumunu kendi gölgelerine almak istiyorlar. 9 Ekim ittifakı KDP’nin kirli siyaseti sonucu gelişti ve ittifak Êzidîlerin iradesi dışında gelişti. KDP Şengal’e geri dönüp, Êzidîleri yok etmek için tüm yolları denedi baktı olmadı şimdi de Irak’la ortaklaşa Şengal’e girmek için kanunlar yarattılar ve yarattıkları kanunlar üzerinden Şengal’e gelmek istiyor. Êzidî anneleri, kadınları ve toplumu 9 Ekim ittifakını boşa çıkartmak için yoğun bir mücadele verdi. 9 Ekim ittifakı kısmi olarak durduruldu. Bugünde Aşti Koçer, Viyan Dexil ve Mihemme Xelil, peşmerge güçleriyle tekrardan Şengal’e saldırmak istiyorlar, bu 9 Ekim ittifakının bir parçasıdır. Ve gelişlerini seçim adı altında yapıyorlar ki Êzidî toplumu buna inanmıyor. KDP Aşti Koçer komutasında peşmerge güçlerini seçim adı altında Şengal’e sokmak istiyor.

“Êzidîler peşmerge güçlerini istemiyor”

Fermana sebep olmuş ve yine Êzidî toplumuna onlarca kez ihanet etmiş bir gücün tekrardan hiç utanmadan Şengal’e gelmek istemelerini onların yüzsüzlüğünü gösteriyor. Basından söylüyorlar ‘eğer biz Şengal’e dönmezsek Şengal’de sükûnet gelişmez’ diyorlar. 2014 öncesi ve sonrası tüm Irak’ta en istikrarlı olan yerdir. Irak hala sistemini oturtamıyor dağınık ne olacağı belli değil ama Şengal öyle değil, Şengal sistemiyle bir istikrar yarattı. Toplum geliştirilen sisteme inandı. Ve gelişen sistemin topluma ihanet etmeyeceğini biliyorlar. Êzidî toplumu ve özelliklede Êzidî kadınlarını onu irade yapan sisteme karşı nereden bir saldırı gelirse ona karşı duracak. Êzidî toplumu eski Êzidîler değildir.

“Şengal’i kimseye teslim etmeyeceğiz”

Êzidî kadınları peşmergelerin Şengal’i işgal girişimine karşı tutumlarını net olarak ortaya koydu. Kendini örgütleyen Êzidî kadını fermana yol açmış KDP çizgisine karşı nasıl bir mücadele yürütecek?

Biz sadece Êzidî kadınlarına bile kalsa Êzidî kadınlarına karşı geliştirilen kırımı unutmayacağız ve kırıma yol açan güçlerin tekrardan Şengal’e girişlerine asla izin vermeyeceğiz. Şengal’in her karış toprağında şehitlerimizin kanı var. Onların şehitlerimizin kanıyla yoğrulmuş bu topraklarda yeri yok. Kadın hareketi olarak ihanet ve Êzidî toplumunun iradesine dönük her saldırıya karşı tutumu nettir. Biz Şengal’de farklı inanç ve topluluklarla ortak bir yaşam kurduk. Şimdiye kadar hiçbir güce saldırmadık. Özerk yönetim çatısı altında hiçbir inanca ve topluluğa karşı haksızlık yapılmamıştır, aksine yerini almıştır. Biz özellikle Êzidî kadınları olarak oluşan iradeye karşı gelişecek her saldırının önünde duracağız. Biz Şengal’i kimseye teslim etmeyeceğiz. 

KDP Êzidî kimliğini kullanarak Şengal’e saldırmak istiyor. Êzidî toplumu bunu nasıl değerlendiriyor?

Bazı Êzidîler Êzidîlere dönük geliştirilen kirli siyasete ortak oluyorlar. Örneğin Viyan Dexil ve Mihemme Xelil bunun bir örneğidir. Mihemme Xelil ferman öncesi Şengal’in kaymakamıydı, yine Viyan Dexil Êzidî toplumu adına parlamentoda yer alıyordu Êzidîler için hiçbir şey yapmadılar. Şimdiye kadar Êzidîler için hiçbir şey yapmadılar. Halk onları tanıyor. 9 Ekim ittifakının yıl dönümüne az bir süre kaldı. Şimdiye kadar düşmanın yapamadığını kanunları kullanarak yapmak istiyorlar.

Duyarlılık çağrısı

Êzidî kadınları Aşti Koçer’in Şengal’e gelişini nasıl değerlendiriyor?

Êzidî kadınları için Aşti Koçerin Şengal’e gelmesi IŞİD’in gelmesiyle eşdeğerdedir. Ferman döneminde peşmergelerin öncüsü ve sorumlusuydu, mevzilerde savaşan gençlere destek olmadılar ve kaçtılar. Biz kadınların yaraları hala kabuk bağlamamış, binlerce Ezidî kadını hala IŞİD’in elinde ve tüm bunlara sebep olan isimlerden bir tanesi de Aşti Koçer’dir. Hangi yüzle Şengal’e gelmek istiyor. Bunlarda utanma duygusu yok. KDP’nin tek amacı Şengal’deki iradeyi yok etmektir. Şengal’i yeni fermanlara açık tutmak istiyorlar. Ferman öncesi peşmergeler tarafından yüzlerce gencimiz infaz ediliyordu. Tüm yaşadıklarımız biz Êzidî toplumunda önemli bir tecrübe yarattı ve artık birçok şeye eskisi gibi bakmıyoruz. Biz onları tanıdık. Êzidîler şahsında Kürt toplumunu da yok etmek istiyorlar. Êzidî toplumu yok olursa Kürtlükte kalmaz bunu herkes bilsin. Kürtler bu konuda daha duyarlı olmalı. Yönlerini Şengal’e vermeliler. Biz Êzidî toplumu bize dönük geliştirilen kirli siyaseti kabul etmeyecek ve önünde duracağız bütün dünya bunu bilsin. KDP Mit ile ortaklığını sadece Şengal’de değil her yerde yürütecektir buna karşı durmak gerek.