MAYSA AL QADİ

Hartum - Ayrımcılığa, baskıya ve zulme karşı uzun bir mücadele geçmişi olan Sudanlı kadınlar, sömürgeciliğe, sonrasındaki çeşitli diktatörlüklere, kadınları aşağılayan politikalara ve yasalara karşı direndiler. Sudan kadın hareketinin simgelerinden biri olarak kabul edilen Dr. İhsan Faqiri, insan hakları ve siyasi faaliyetlerine çok küçük yaşlardan itibaren başladı. Sudan'da kadın hareketinin öncülerine tanık olan İhsan Faqiri, Sudan'da Kadınlar Birliği Okullarında okuyan ilk kız çocuklarından biri. 1960'larda, Sudan'da kız çocukları için üniversite eğitiminin zor olduğu bir dönemde, Kadınlar Birliği’nin çabalarıyla Çekolovakya’ya gidip eğitim gördü. İhsan Faqiri böylece üniversiteye gitmek için Sudan dışına çıkan ilk kadınlardan biri oldu.

Dr İhsan Faqiri Sudan’da kadın hareketinin nasıl başlangıç yaptığını ajansımıza anlattı.

‘Hareketimizin başlangıcı 1947 yılına dayanıyor’

Sudan'da kadın hareketinin gelişimi ve karşılaştığı zorluklarla ilgili konuşan İhsan Faqiri, “Sudan'da kadın hareketinin başlaması 1947 yılında, hareketin bir dizi öncüsünün de dahil olduğu Eğitimli Kız Derneği'nin kurulmasına dayanmaktadır. Bununla hedeflenen kadınları eğitmek ve cehaleti azaltmaktı. O dönemde Sudanlı kadınlar eğitimden mahrum bırakılıyordu. Bu yüzden ev hanımlarına gidip onlara ders veriyorlardı. Kadınlar  erk zihniyet nedeniyle okuma yazma öğrenmek için kalem isteyemiyorlardı. Kum üzerinden ders alıyorlardı. Ancak dernek 1949'da kapandığı için bu faaliyete devam edilemedi” dedi.

Kadınlar Birliği

Derneğin kapatılmasının ardından Fatima Ahmed Ibrahim, Aziza Makki, Fatima Talib ve Suad Al-Fateh öncülüğünde Kadınlar Birliği’nin kurulduğunu ifade eden İhsan Faqiri, birliğin hedeflerini şöyle anlattı: “Kadın Birliği'nin üç ana hedefi vardı. Bunlar kadınları eğiterek cehaleti ortadan kaldırmak, yara izleri gibi eskimiş gelenek ve göreneklerle mücadele etmek, sünnet yoluyla kadın genital organlarının kesilmesi ve sakatlanmasının önüne geçmekti. Yine birliğin dördüncü diyebileceğimiz bir hedefi de çalışmalarını genişletmek ve şubeler açmaktı.”

Gece okulları açıldı

Aktivistlerin ve feministlerin eğitime olan ilgilerinden dolayı sadece Hartum'da okulların açıldığını ifade eden İhsan Faqiri, “15 okul vardı. Sudan'da Arapça, İngilizce dikiş, ev işleri zanaatları öğretmek için gece okulları bile açtılar” diye konuştu.