ZEYNEP AKGÜL

Ankara- Moda Tasarımcısı Neslihan Kaplan Tunç ile iğne, iplik ve kumaşla olan hikayesini, moda tasarım sektörünü, Türkiye’de organik ürünlerin yaygınlığı ve ulaşılabilirliğini, yani kısacası moda üzerine keyifli bir sohbet gerçekleştirdik.

• Neslihan Kaplan Tunç kimdir? Bize biraz kendinizden bahsedebilir misiniz?

Üniversitede moda tasarım öğretmenliğini bitirdim ve şu anda Türkiye’nin en çok ihracat yapan sayılı tekstil firmalarından birinde tasarımcı olarak çalışıyorum. Çalışan anneyim 2 yaşında oğlum var ve onun adına kurduğumuz küçük ve sıcak bir çiftliğimiz var. Moda ve köy hayatını birlikte yaşıyorum. Bir taraftan moda sektörüne hizmet ederken diğer taraftan daha sakin doğayla baş başa dingin bir hayatım var.

• Tasarımcı olmaya nasıl karar verdiniz? İğne, iplik ve kumaşla olan yolculuk hikâyeniz nasıl başladı?

Tasarımcı olma hayalim tamamen ortaokula yıllarına dayanıyor. O dönemde çok fazla kıyafet tasarımları yapıp, moda programları izlerdim. Tasarıma olan ilgim çocukluktan bu yana var diyebilirim. Liseyi de tekstil konfeksiyon üzerine okudum. Lisede tekstil okumak benim için bir tercihti. Çünkü kararım netti ve üniversitede de mesleki akademik boyutunu tamamlamış oldum mesleğimin diyebilirim. Ailemin bu konuda kararlarıma saygı duyması şu an sevdiğim işte çalışıyor olmama olanak sağladı.

“İlham kaynağım sokak sitilleri”

• Ürünlerin model ve çeşitliliği nasıl ortaya çıkıyor? Nelerden ilham alıyorsunuz?

Model çeşitliliği ihracat yaptığımız için markaya göre değişebiliyor. Tasarımını yaptığınız markanın ürün kapasitesi, alım gücü ve mağaza düzeni model çeşitliliğinde etken olabiliyor. Tasarımlarımı yaparken marka odaklı olduğum için haliyle ana ilham kaynağım markanın kendisi oluyor. Çünkü tarzın satış kapasitesinin tasarladığım ürüne yansıyacağını biliyorum. Dünya genelinde yayınlanan defileler ve sokak sitilleri ilham aldığım yerler.

“Pandemi organik tasarıma ilgiyi arttırdı”

• Pandemiyle birlikte organik tasarımlara karşı ilgi arttı. Organik tekstil ürünleri son yılların en önemli konularından biri. Türkiye’de organik ürünlerin yaygınlığı ve ulaşılabilirliği ne durumda?

Evet pandemiyle birlikte organik ürün talebi çok arttı.  Çünkü kaynaklar artık bitmek üzere ve dünya çok panik içerisinde. Firmalar artık üretim alanında ciddi önlemler olmak zorunda. Tüketicinin bunun bilincine varmasıyla artık üretim yapan firmalar da ham madde konusunda daha az enerji, daha az su kullanmaya dikkat eder oldular. Kendi alanımdan örnek vermek gerekirse kumaşın ham maddesinin dönüştürülmüş, daha az su kullanılması ya da farklı atık ham maddelerden yararlanılması önceliklerimizin arasında. Denim tasarımcısı olduğum için yıkamalı ürünler yapıyorum. Yıkamada yapılan işlemlerde daha az enerji ve su harcanabiliyor olması önceliklerimiz arasında diyebilirim.

Organik ürünler yani sustainable (sürdürebilirlik) son yılların en önemli konusu oldu. Kumaş odaklı başlayan furya global sorun olan küresel ısınma ve çevre kirliliğinin bunlara önemli ölçüde etkisi oldu. Sustainable ürünlerin çoğu dünya markalarının odak noktası oldu. Türkiye’de de bunun doğrultusunda ulaşılabilirliğinin arttığını düşünüyorum. Pandemi sürecinin moda ve tekstil üretiminde çok fazla şeyi değiştireceği öngörülüyor, bunlardan bir tanesi ise daha fazla organik kumaşlardan ve süreçlerden geçmiş ürün portföyünün artması. Bu süreçte çevreye duyarlı kumaşların ve geri dönüşümden oluşturulmuş malzemelerin modaya girmesi kaçınılmaz olacak.

“Pandemi hayatımızın her alanında değişimler yarattı”

Pandemi sürecinin moda ve tekstil üretiminde çok fazla şeyi değiştireceği öngörülüyor. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Pandemi hayatımızın her alanında değişimler yarattı. Büyük farkındalık olarak tanımlayabiliriz bu süreci. Pandemi süreci tekstil alanında hızlı moda anlayışını biraz düşündürmüş olabilir. Stok yapma halimizi gözden geçirmiş olabiliriz. Çok fazla alışveriş ve kıyafet alma halimiz hareket alanımızın kısıtlanmasıyla durdu ve sonra insanlar aslında çok fazla alışveriş yapmanın anlamsızlığını konuştu. Satın alınıp giyilmeyen çok fazla kıyafet stoğumuzun olması bu süreçte biraz azaldı diye düşünüyorum. Pandemi sonrasında daha az alım yapma furyası devam eder mi bilemiyorum ama şu anda değişim gözle görülüyor.

Dünyadaki çevre dostu kıyafetlere olan ilgiyi nasıl değerlendiriyorsunuz? Sizce yalnızca bir trend mi, ileride yaşam tarzı olacak mı?

Bu durumu ilerleyen günlerde gözlemleyebiliriz ama süreç biraz uzun süreceği için bu bilinç insanlarda oturabilir. Şu an edinilen alışkanlığın devam edeceğini düşünüyorum. Markalar artık bunun bilincinde olduğu için tüketiciye çevre dostu ürünler sunacaktır.

“Organik daha sürdürülebilir üretimlerin yapılması toplum sağlığı için çok önemli”

Sadece yiyip içtiklerimiz değil, üzerimize giydiklerimiz de birçok kimyasal işlemden geçiyor. Peki, ne tür giysileri tercih etmeliyiz?

Çoğu kıyafetlerimizde kimyasal katkılar maalesef olabiliyor. Aldığımız ürünler birçok işlemlerden geçiyor ve ürünler direk insan vücuduna temas ettiği için fazlasıyla dikkat edilmesi gereken bir konu aslında. Son yıllarda organik daha sürdürülebilir üretimlerin yapılması toplum sağlığı için çok önemli.

Peki, organik tekstil üretim süreci diğer alternatiflere kıyasla daha mı maliyetli?

Daha maliyetli diyebiliriz çünkü daha az kimyasala maruz bırakmak zorundasınız. Örnek vermek gerekirse pamuğun daha az ilaç alarak üretilmesi gibi.

Organik liflerden üretilen tekstil ürünlerinin daha uzun ömürlü olduğu ifade ediliyor.  Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Organik olması aslında bir şey değiştirmiyor daha az kimyasal kullanılan ürünler oluyor. Dayanıklılık adına toplumda böyle bir algı olmuş olabilir ama yanıltıcı bir düşünce. Organik ürün ham maddesine daha az kimyasala maruz kalan ürün olduğu için dayanıklılık adına çok bir şey değişmiyor.