Haber Merkezi - Kırgızistan'da her yıl en az 12 bin kadın kaçırılıp zorla evlendiriliyor. Ala Kachuu (al ve kaç) olarak bilinen bu uygulamanın kökleri Ortaçağ’da Orta Asya’dan geliyor. Yasaklanmasına rağmen uygulama Kırgızistan'da halen devam ederken, 2013'te yılında çıkarılan bir yasa ile kadını zorla kaçıran ve evliliğe zorlayan erkek hakkında 10 yıla kadar ceza verilmesi kararlaştırıldı. Ancak bu ceza caydırıcı olmazken, şu ana kadar da çok az sayıda erkek kadın kaçırmaktan ve alıkoymaktan yargılandı. Öngörülen cezayı olumlu bulan İnsan Hakları Örgütü olan Restless Beings, çiftlik hayvanlarını çalma cezasının Ala Kachuu için verilen cezadan çok daha fazla olduğuna dikkat çekiyor.

Her yıl binlerce kadın kaçırılıyor

Ala Kachuu uygulaması Orta Asya'nın tüm ülkelerinde uygulanıyor, ancak özellikle yaklaşık 6 milyon nüfuslu Sovyet sonrası Kırgızistan'ın kırsal bölgelerinde yaygın. Sovyet dönemi sırasında bu gelenek nadirdi ve aileler genellikle çocuklarını evlendirirlerdi. Ülkede cinsiyet eşitliği için mücadele eden bir kuruluş olan Kadın Destek Merkezi'nin (Women Support Center) verileri ülkede her yıl en az 12 bin kadının iradeleri dışında evlendirildiğini gösteriyor.

Evliliklerin yüzde 13’ü yasa dışı

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNİCEF) Bişkek ofisinden alınan verilere göre, Kırgızistan'da 15-19 yaş arası gebe kalan kız çocuğu ve genç kadınların oranı bölgedeki en yüksek oranlar arasında yer alırken, evliliklerin yüzde 13'ü yasadışı olmasına rağmen 18 yaşından önce gerçekleşiyor.

Kaçırılan kadınlar şiddet ve ölüm riskiyle karşı karşıya

Her yıl kaçırılan 2 bin kadının tecavüz edilerek kaçırılan erkek ile evlendirmeye zorlandığı tahmin ediliyor. Evlilikten kaçan kadınlar ise şiddet ve hatta ölüm riskiyle karşı karşıya kalıyorlar. Bunlardan biri olan 27 yaşındaki Aizada Kanatbekova da yoldan geçen iki kişi tarafından zorla bir arabaya bindirildikten iki gün sonra, bu yılın Nisan ayı başlarında bir tarlada boğularak öldürülmüş halde bulundu. Başkent Bişkek'in merkezinde gün içinde meydana gelen bu kaçırma olayı, bu uygulamanın kırsal alanla sınırlı olmadığının endişe verici bir göstergesi.

“Karakollar kadınlar için güvenli yerler değil”

Bişkek'teki Orta Asya Üniversitesi'nde yazar, feminist aktivist ve araştırmacı olan Altyn Kapalova, yasaların kadınları korumadığını belirterek, “Bir karakol yardım isteyen bir kadın için güvenli bir yer değil. Bir kadın bir kaçırma olayını ihbar etmek için karakola giderse karakoldaki polisler ona gülerek, bunun onların işi olmadığını, eve gidip ailesiyle halletmesini söylüyorlar” diyor.

Kadına yönelik suçlar cezasız kalıyor

Tıp öğrencisi 20 yaşındaki Burulai Turdaaly Kyzy ise 2018 yılında kendisini kaçıran erkek tarafından bir polis karakolunda katledildi. Polisler ise ikisini bekleme odasında yalnız bırakmıştı. Fail cinayetten suçlu bulundu ve 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ancak aktivistler, kadına yönelik şiddetin çoğunluğunun hala cezasız kaldığını söylüyor.

Kaynak: The Guardian

Çeviri: JINHA