FADİA JUMAA

Beyrut- Yaklaşan seçim süreçlerinde kadınların varlıkları her zaman tartışma konularından biri olmuştur. Kadınların temsilleriyle birlikte aynı zamanda ne oranda seçimlere katıldıkları nasıl bir seçime zorlandıkları her seçim döneminde konuşulan başlıklar arasında. Güney Lübnan'daki Cebel Âmil olarak bilinen tarihî ve kültürel açıdan önemli bir bölgenin parçası olan Zerariyeh beldesinde gerçekleştirilen belediye başkanlığı, meclis üyeleri ve muhtarlık seçimlerinin sonucu dikkate değer. Seçimlerde belediye başkanlığı için kadınların adaylığı ile başlayan süreç yine kadınların zaferi ile sonuçlandı. Bu başarı kadınlara göre ülkede gelişen kadın mücadelesinden ayrı düşünülemez.

Zerariyeh beldesindeki kadınların başarısı sadece bir seçim zaferi değil aynı zamanda kadınların kamusal alanda varlıklarının, toplumsal alanda yaşanan değişimin ve bu değişimin derinliğini gösteriyor. Arapça öğretmeni olan Batoul Mohieddine, belediye seçimlerindeki başarısını şu sözlerle anlatıyor:

“Akademik hayatımda hiç durmadım; iki yüksek lisans yaptım. Tezimin başlığı ‘Said Akl’ın Şiirinde Kadın İmgesi’ydi, çünkü kadın benim için çok şey ifade ediyor. Şu anda doktora çalışmalarımı sürdürüyorum. Kadınlara sesleniyorum: Toplumdaki tüm engellerle mücadele edin. Toplumsal bakış açıları hâlâ erkekleri kadınlara tercih ediyor ve eşitlik tanımıyor. Kadınların güçlü durması, kendilerini bilgileriyle, halkla olan iletişimleriyle ve kültürel katkılarıyla ispatlamaları gerekiyor.”

Batoul Mohieddine, toplumsal engellere rağmen pes etmediğini vurgulayarak sözlerine şunları ekliyor: “Çok çalıştım, emek verdim, kendimi geliştirdim. Kadınların ve toplumun yanında olmak, onların önünü tıkayan her şeyin karşısında durmak için uğraştım. Bu ister iş hayatında ister sosyal alanda, isterse eğitimde olsun fark etmez. Kadın güçlü olmalı ve varlığını kanıtlamalı.”

‘Kadınlar cesaret etmeli’

Yerel seçimlerde kazanan bir diğer isim olan Zeynat El-Esad, iki yüksek lisans diplomasına sahip ve on yıl boyunca beldede faaliyet gösteren bir sosyal ve kültürel merkezde çalıştı. Bu süre zarfında kadınların güçlendirilmesine yönelik birçok sosyal ve kültürel etkinlik gerçekleştirdi, evlerinde üretim yaparak ailelerine katkı sunmalarını sağlayan kadınlara yönelik çeşitli eğitimler düzenledi.

Zeynat El-Esad, kadınların toplumdaki rolüne ilişkin şunları söylüyor:

“Kadın sadece toplumun yarısı değildir; toplumun temel direğidir ve asla görmezden gelinmemelidir. Ben yüzde 30 kadın kotası fikrini de pek benimsemiyorum. Aslında kota olmamalı. Kadınların, özellikle de toplumda daha fazla rol almak isteyenlerin, cesur olup kendilerini ortaya koymaları gerekiyor. Kadın, bir ailenin temelidir. Seçime katılan erkekleri de yetiştiren odur. Dolayısıyla toplumunu inşa ederken erkekle eşit şekilde katkı sunması hiç de zor değildir.”

Son yerel seçimlerdeki başarısını anlatan Zeynat El Esad, “Bu seçim sürecine bağımsız adaylar olarak katıldık. Benim yer aldığım listede iki kadın aday vardı, rakip listede ise bir kadın vardı. Bizim listemiz toplam dokuz üyeden oluşuyordu, karşı listenin ise altı üyesi vardı. Sonuçta her iki listeden de birer kadın seçildi ve ayrıca bizden bir kadın muhtar olarak kazandı. Böylece Zerariyeh’de şu anda belediye meclisi ve muhtarlıkta dört kadın temsilcimiz oldu” şeklinde belirtiyor.

Seçim gözlemlerini de aktaran Zeynat El-Esad, kadınların bu seçimdeki etkisini şu sözlerle vurguluyor:

“Kadınlara mesajım, kendilerine güvenmeleri. Bu seçimde dikkatimi çeken şey, kadın adayların genellikle başka bir kadınla yarışmasıydı. Çünkü bölgede kadın nüfusu daha fazla ve seçmenlerin çoğunluğunu da kadınlar oluşturuyordu. Bu kez, kadınlar özellikle bir başka kadının belediye ve muhtarlıkta temsil edilmesini önemsediler.”

Sorumluluk hissetti ve aday oldu

Ziraat mühendisi ve genetik uzmanı olan Meryem Merve, seçimlerde kazanan kadınlardan biri olarak deneyimlerini şöyle ifade ediyor:

“2016 yılında bağımsız adaylardan oluşan bir listeyle seçime girdik ama kazanamadık. Son seçimlerde tekrar aday olduk ve 15 sandalyeden 9’unu kazandık. Listemizde benimle birlikte bir kadın daha vardı, rakip listede de bir kadın ve bir kadın muhtar yer aldı.”

Belediye çalışma planına dair konuşan Meryem Merve, öncelikle çöp krizi gibi önemli sorunları önceliklendirilmiş bir program dahilinde ele almayı amaçladıklarını söylüyor. Meryem Merve çevrenin iyileştirilmesi, tarım döngüsünün desteklenmesi ve üreticiler ile tüketiciler arasında doğrudan bağlantı kuracak bir kooperatif kurulmasının hedeflendiğini ifade ediyor.

Meryem Merve kadınların toplumsal alandaki rolüne dair ise şöyle konuşuyor:

“Kadın toplumun temel direğidir. Sahaya inmeli, aday olmalı, köyün sorunlarını dile getirmeli, kalkınması için çalışmalıdır. Bizler işgale çok yakın, güney sınırlarında yaşıyoruz; adeta bir volkanın ağzında gibiyiz. Bu yüzden kadınların eğitimde, kamusal işlerde ve toplumun yönlendirilmesinde daha da aktif olması gerekiyor.”

“Bugün bizim insanlık ölçümüz Gazze’dir” diyen Meryem Merve, sözlerine şöyle devam ediyor: “Çocukların gözlerimizin önünde yanmasını, bombalanmasını izliyoruz ama hiçbir şey yapamıyoruz. Bu çok acı verici. Batının özgürlük ya da insanlıkla ilgisi olmadığını gördük. Gazze’ye yönelik savaş ve yıkım sonrasında anlaşıldı ki, Batı yalnızca slogan üretmekle yetiniyor.”