Hesekê- Kuzey ve Doğu Suriye’nin Hesekê kentinde, Kongra Star ve Zenubya Kadınlar Topluluğu tarafından düzenlenen “Kadınların Birliği, Birleşik ve Merkezi Olmayan Bir Suriye'de Adalet ve Demokrasiyi İnşa Etmenin Temeli” konulu kadın konferansı devam ediyor. Konferansa geniş bir kadın katılımı sağlanırken, sunumlar ve tartışmalar kadınların deneyimlerini ve farklı perspektiflerini yansıtıyor.

‘Kadınlar, acı ve direnişlerinden Suriye’nin geleceğini şekillendiriyor’

Kongra Star sözcüsü Rihan Loqo, konferanstaki konuşmasında, Suriye’de kadınların sistematik ihlaller, artan şiddet ve dışlanmaya maruz kaldığı bir dönemde bu tarihi toplantının önemli bir adım olduğunu belirtti. Rihan Loqo, “Bugün bir araya geliyoruz; amaç yıkıntıyı devralmak değil, Suriye’yi kadınların elleriyle inşa etmek ve acı ve direnişlerinden şekillenen bir ülke yaratmaktır” dedi.

Rihan Loqo, Baas rejiminin çöküşünün baskının sonu değil, erkek egemen zihniyetin yeni maskelerle yeniden üretimi olduğunu vurguladı. Rihan Loqo, özellikle Aleviler  ve Süveyda bölgelerinde yaşanan katliamları ile cihatçı Heyet Tahrir el-Şam’ın uygulamalarının, kadınlar üzerindeki baskının halen devam ettiğinin göstergesi olduğunu ifade etti. Bu koşullar altında kadınların dini veya siyasi gerekçelerle baskıya uğrayan bir sistemi kabul etmeyeceklerini belirtti.

Konuşmasında Suriye’deki kadın mücadelesinin tarihine de değinen Rihan Loqo kadınların sömürgeye karşı direniş ve sosyal-siyasi mücadelelere katılımının önemini vurguladı. Rihan Loqo, Baas’ın iktidara gelmesiyle birlikte yıllarca sistematik dışlanma, siyasi kararların tekelinde olma ve özgürlüklerin kısıtlanması yaşandığını, bugün merkezi sistemin çöküşüne rağmen kadınların daha şiddetli ve açık baskılarla karşı karşıya kaldığını ifade etti. 

Kongra Star’ın yirmi yıl önce kadın özgürlüğünü toplumun özgürlüğünün anahtarı olarak gören bir inisiyatif olarak kurulduğunu dile getiren Rihan Loqo, bu girişimin “Jin jiyan azadi” felsefesinden ilham alan gerçek bir kadın devrimine dönüştüğünü ifade etti. Rihan Loqo, binlerce kadının siyaset, yönetim, savunma ve ekonomi alanlarında aktif olarak tarihi kazanımlar elde ettiğini, bugün bu devrimin kadını toplum inşasında öncü bir güç olarak tanımasını sağladığını söyledi.

YPJ direnişin sembolü

Rihan Loqo, Kuzey ve Doğu Suriye’de Kadın Savunma Birlikleri’nin (YPJ) ortaya çıkışına dikkat çekti. Rihan Loqo, “YPJ, Türk işgaline, IŞİD’e ve aşırı milliyetçi zihniyetlere karşı direnerek, kadınların sadece mağdur olmadığını, özgürlük ve kazanımların ilk savunucusu olduğunu kanıtladı” dedi.

Suriye’nin geleceğinin demokratik, merkezi olmayan ve çoğulcu bir sistem olması gerektiğini vurgulayan Rihan Loqo, kadınların tüm siyasi süreçlerde en az yüzde 50 temsil edilmesi gerektiğini belirterek, “Kadınlar olmadan ne anayasa yazılır, ne barış sağlanır, ne de Suriye’de adalet tesis edilir” dedi. Rihan Loqo ayrıca, geçiş dönemi adaleti kapsamında kadınların hak ihlallerini belgelemede ve suçluları yargılamada ön safta olması gerektiğini ifade etti.

Rihan Loqo konuşmasını şu sözlerle sürdürdü: “Konferansın ulusal hedefleri arasında, demokratik ve merkezi olmayan bir Suriye inşa etmek, tüm kadınların ve toplulukların haklarını korumak, devlet ve yerel meclislerde kadın temsiliyetini yüzde 50’nin üzerinde sağlamak, yeni bir anayasa hazırlamak ve dini devletten ayırarak hukukun üstünlüğünü güvence altına almak yer alıyor.”

‘Kadınlar öncü güç olduğunu kanıtladı’

Zenubya Kadınlar Topluluğu adına konuşan Khud Alî, konferansın sadece bir etkinlik değil, Suriye kadınları için dönüm noktası olduğunu vurguladı. Rakka, Tabka ve Dêrazor’daki kadınların, IŞİD’in katliam, kaçırma, tecavüz, taşlama ve köle pazarlarındaki zulmüne rağmen direnerek geleceği şekillendirme sorumluluğunu taşıdığını belirtti. Khud Alî, kadınların bu süreçte YPJ’ye katılarak örgütlü direniş gösterdiğini ve bunun kadınların sadece mağdur olmadığını, aynı zamanda toplumun öncü güçlerinden biri olduğunu kanıtladığını söyledi.

Khud Alî konuşmasında, Suriye’nin demokratik, merkezi olmayan ve çoğulcu bir yapıya kavuşması için tüm kadın ve erkeklerin sorumluluk alması gerektiğine dikkat çekti. Khud Ali “Kadınların güçlendirilmesi ve eşit haklara sahip olması, demokratik bir Suriye inşasının temel şartıdır” diye belirtti.

Süryani kadınlar mücadelenin merkezinde

Süryani Kadınlar Birliği adına konuşan Horo Silva Asia, Süryani kadınlarının mücadelesinin Suriye’deki ulusal ve sosyal özgürlük mücadelesinin ayrılmaz bir parçası olduğunu dile getirdi. Kadınların, merkezi yönetimin çöküşü sonrası bile baskıya ve ihlallere karşı direnmeye devam ettiğini kaydeden Horo Silva Asia, özellikle Süveyda ve sahil bölgelerinde kadınların bedenlerinin siyasi ve ideolojik bir çatışma alanına dönüştüğünü söyledi.

Horo Silva Asia, sosyal adaletin, tüm topluluklara eşit hak, fırsat ve kaynak dağılımını sağlamak anlamına geldiğinin altını çizerek, sosyal adaletin tarihi köklerinin Mezopotamya medeniyetlerine, kadar uzandığını, eski çağlardan itibaren kadın haklarına dair düzenlemelerin de mevcut olduğunu anlattı.

Konferans kapsamında, Kongra Star tarafından hazırlanan Kuzey ve Doğu Suriye’de kadın devriminin tarihini gösteren sinevizyon gösterimi yapıldı. Etkinlik kadınların konuşmaları ile devam ediyor.