NIYAN RAD

Mahabad - İran’ın kırsal bölgelerinde ve göçebe topluluklarında kız çocuklarının eğitimi, yoksulluk, toplumsal cinsiyet ayrımcılığı ve kültürel engeller nedeniyle ciddi biçimde tehdit altında. Resmi verilere göre, özellikle ilkokul sonrası dönemde kızların okulu bırakma oranı şehirlerdekinin birkaç katına çıkmış durumda.

İlkokul zili, son dersin habercisi

Birçok köyde kız okulları yalnızca altıncı sınıfa kadar faaliyet gösteriyor. Yatılı okulların yüksek maliyeti, güvenlik endişeleri ve ailelerin erkek çocuklarına öncelik vermesi, kız çocuklarının eğitim yolunu kapatıyor. 17 yaşındaki Lale Muhammedi, okumak istemesine rağmen ortaokula gidemeyen yüzlerce kız çocuğundan sadece biri. Lale Muhammedi, “Oğlanlar için yol açık ama kızlara ‘zaten gelecek yok’ deniyor. Üniversite hayalini bile kuramıyoruz” diyor.

‘Kızlara yollar kapatılıyor’

Defter, çanta, kıyafet ve okul masraflarındaki artış ailelerin yükünü artırıyor. Çok çocuklu aileler çoğunlukla erkek çocukların eğitimini tercih ediyor. Yatılı okullar da artık ailelerin gücünü aşıyor. Köylülerden biri durumu “Oğlanlar çalışıp para biriktirebiliyor. Ama kızlara eğitim yolu baştan kapatılıyor” sözleri ile anlatıyor.

‘Kadınların eğitimi zinciri kırar’

Eğitimden mahrum kalan kız çocuklarının önemli bir kısmı erken yaşta zorla evliliğe sürükleniyor. Bu da yoksulluğun ve eşitsizliğin kuşaktan kuşağa aktarılmasına neden oluyor. Eğitim uzmanı Sima Şerifi, şu uyarıda bulunuyor:

“Kadınların eğitimi, yoksulluk zincirini kırar. Ancak bu imkân elden alındığında hem kadınlar hem de gelecek nesiller eşitsizliğin kurbanı olur.”

Artan ekonomik kriz yalnızca kırsaldaki kız çocuklarını değil, şehirlerdeki orta sınıf kadınları da etkiliyor. Birçok genç kadın artık akademik eğitim yerine daha kısa vadeli ve az maliyetli iş kollarına yönelmek zorunda kalıyor.