Kadın katliamlarının arttığı Libya’da acil ‘yasal reform’ çağrısı
Kadınların kendilerini güvende hissetmedikleri Libya’da sadece 4 gün içerisinde 7 farklı bölgeden 7 kadın katledildi. Caydırıcı cezaların uygulanmadığı ülkede şiddet hızla artarken, kadın aktivistler acil bir yasal reforma ihtiyacın olduğuna işaret ediyor
Haber Merkezi - Libya'da Kadın İşleri Devlet Bakanlığı tarafından 13 Temmuz'da yapılan açıklamaya göre, 4-8 Temmuz tarihleri arasında ülkenin 7 farklı bölgesinde 7 kadın katledildi. Kadınların 20 ila 40 yaş aralığında olduğu belirtilirken, son birkaç yıldır kadına yönelik katliam ve şiddette artış yaşandığına dikkat çekildi. Libya İçişleri Bakanlığı tarafından 2021 yılında 353 cinayet vakası kaydetti. Ancak, gözlemciler, sayıların çok daha yüksek olduğunu ve yayınlanan rakamların ayrıntıdan yoksun olduğunu düşünüyor.
“Libya’da güvenli değil”
Middle East Monitor’e konuşan Bingazi merkezli bir kadın sivil toplum kuruluşu olan Libya Amazonlar Örgütü'nün Başkanı Khadija Al-Sadiq, güvenliğin hiçbir zaman sorun olmadığı eski günleri özlediğini söylüyor. Özellikle Bingazi'de suçla mücadele edebilecek “güçlü liderler” eksik diyor. Kaddafi döneminde Libya, Afrika'daki en güvenli yerlerden biriydi. Kaddafi'yi devirmeye yardım eden silahlı milislerin, hükümetlere şantaj yaparak yasadışı paralar sayesinde güçlendiği, daha sofistike ve zenginleştiği 2011'den bu yana ülkeyi neredeyse yönetilemez hale getiren en büyük engel güvenlik eksikliği.
“Hükümet faillerden hesap sormuyor”
9 Temmuz Kurban Bayramının ilk gününde babaları tarafından katledilen iki kız kardeşi ve annelerini bizzat tanıyan Khadija Al-Sadiq, iki kız kardeş Bushra ve Yasmina Al-Tuwair'in katledilmesinin arkasında Libya'nın "ceza yasası ve kolluk kuvvetlerinin yokluğu" olduğunu düşünüyor. Khadija Al-Sadiq, hükümetin faillerden hesap sormaması nedeniyle kadınlara yönelik saldırılarda artış yaşandığına vurgu yapıyor. Khadija Al-Sadiq, örgütün dört çocuk annesine temizlik işi vererek aileye yardım etmeye çalıştığını ve kızlardan birinin kreş okumasına yardım ettiğini söyledi. Katledilen Yasmina'nın bu ay mezun olması bekleniyordu.
“Acil reforma ihtiyaç var”
Bir hukuk uzmanı ve Khadija Al-Sadiq'in meslektaşı olan Zeinb Abedi, ceza kanununun acil reforma ihtiyacı olduğunu düşünüyor, çünkü mevcut kanun, kendi aileleri tarafından istismara uğrayan kadınlara yardımcı olmuyor. Mevcut ceza kanununun 375. maddesinin "aile onuru" için cinayet işleyenlere en fazla 8 yıl hapis cezası öngördüğüne dikkat çekiyor. Zeinb Abedi, bu tür hafif cezaların potansiyel cinayetler için “güçlü bir caydırıcılar” olmadığını söylüyor. Cinayet suçları için verilen cezanın müebbet hapis olduğunu belirten Zeinb Abedi, ‘namus’ adı altında işlenen cinayetlerde bu cezanın uygulanmadığının altını çiziyor. Zeinb Abedi, ülkede istismar suçlusu erkeklerin genellikle polise bildirilmediği, bildirilse bile erken müdahalede bulunulmadığını söylüyor.
“Boşanan kadınlar dışlanıyor”
İsmini vermek istemeyen bir hukuk öğrencisi, Libyalı kadınların sosyal tabuların kurbanı olduklarını söyleyerek, “Aile içi şiddet ve istismar mağdurları, özellikle ‘kardeşler, eşler ve babalar’ gibi aile üyelerine karşı bu tür vakaları bildirdiklerinde hor görülür. Libya'da kadınlar boşanmak istemiyorlar çünkü boşanmış kadınlar sadece ataerkil toplum tarafından değil aynı zamanda kadınlar tarafından da anında dışlanıyorlar” diyor.
Çeviri: NuJINHA