RAMA HALAF

Şam- Suriye'de Esad rejiminin çöküşüyle birlikte cihatçı Heyet Tahrir El-Şam'ın (HTŞ) lideri Colani kendisini geçiş döneminin başkanı ilan etti. Duyuru, 29 Ocak’ta kapalı kapılar ardında Şam'da düzenlenen ‘Zafer Konferansı’nda yapıldı. Konferans sonrasında yapılan açıklamada, Colani’nin geçiş döneminde Suriye’nin devlet başkanı olarak görev yapacağı ve ülkeyi tüm uluslararası etkinliklerde temsil edeceği belirtildi.

Bu durum Suriyeli kadınlar başta olmak üzere toplumun çeşitli kesimleri tarafından tepkiyle karşılandı. Suriye'deki siyasi gelişmeler, özellikle de geçiş dönemi liderliğine ilişkin atamalar, toplumun farklı kesimlerinde yoğun tartışmalara neden oluyor. Suriyeli kadınlar, bu süreçte halkın iradesinin göz ardı edilmesi ve demokratik sürecin ihlal edilmesi konusunda kaygılarını dile getiriyor.

‘Konumu hala belirsiz’

Kadınlardan Nisreen Ali, bir geçiş aşaması olsa bile bir seçime gidilmesi gerektiğinin altını çizerek, "Halkın kendisini kimin yöneteceğini kendisi karar vermesi gerekiyor. Colani’nin Suriye halkını temsil edip etmeyeceğini, halkın taleplerini karşılayıp karşılamayacağını bilmiyoruz, çünkü konumu hala belirsiz. Dolayısıyla geçiş aşamasının ne kadar süreceğini de bilmiyoruz” diye belirtti. 

‘Atama antidemokratik’

Colani’nin Suriye’nin başkanı olarak atanmasının anti-demokratik olduğunu dile getiren Basma Sukkar, “Halkın görüşünün dikkate alınmadığı için bazıları atama kararına karşı çıktı. Colani’nin liderliğindeki Suriye’nin geleceğine dair kimi tartışmalar var. Bazı muhalifler, Suriye’nin Taliban’ın kontrolü ele geçirmesinden sonra Afganistan'da kadınların yaşadığı senaryoya benzer şekilde katı bir yönetim modeline doğru ilerleyeceğinden korkuyor. Ancak Suriye mozaik bir ülkedir. Dini ve kültürel çoğulculuk geçmişiyle karakterize ediliyor. Suriye toplumunun çoğulcu yapısı, bu tarz yönetime izin vermeyecektir” ifadelerinde bulundu.

Suriye'nin Afganistan’a benzemeyeceğini kaydeden Basma Sukkar, “Bu senaryoyu olası kılmayan en önemli faktörler mezhepsel ve toplumsal çeşitlilik ile kadınların kamusal yaşamdaki güçlü rolüdür. Zorluklara rağmen, Suriyeli kadınlar siyasette, ekonomide veya sivil işlerde hâlâ toplumda önemli roller üstleniyorlar. Bu da onların haklarına katı kısıtlamalar getirilmesini yaygın olarak kabul edilemez kılıyor. Suriye’nin tarihsel deneyimleri, güçlü sivil ve laik hareketlerin varlığı var” sözlerine yer verdi.