HANAN HARITE

Fas - Kadın hakları aktivisti ve insan hakları savunucuları, Fas hükümetine, kürtajı suç haline getiren yasaları kaldırarak gönüllü olarak hamileliği durdurma hakkını garanti eden bir yasa çıkarması için Fas parlamentosu önünde bir araya geldi.

Federal Kadın Hakları Derneği, 28 Eylül Çarşamba günü 14 yaşındaki kız çocuğu Maryam'in bu ayın ortasında bir köyde gizli kürtaj sonucu hayatını kaybetmesinin ardından bir protesto nöbeti düzenledi. Konuyla ilgili Kadın Hakları Birliği Federal Başkanı Samira Mohaya, protestonun, tecavüze uğrayan ve gizli kürtaj yaptıran Maryam’ın öldürülmesini parlamento nezdinde kınama çağrısı olduğunu söyledi.

Kürtaj yasallaşmalı

Gizli kürtaj yaptıranların, zehirli maddeler aldıkları için ölüme veya doğum sonrası sakatlıklara yol açan zor bir durum yaşadığını belirten Samira Mohaya, Fas'ta kadın ve kızların sağlığını ve onurunu koruyan bir yasa çıkararak kürtajı suç olmaktan çıkarmanın ve yasallaştırmanın zamanının geldiğini vurguladı. Samira Mohaya, “Öncelikle Fas'ta kürtajı suç sayan ceza kanununun maddelerinin kaldırılmasını talep ediyoruz” dedi.

Kanunlar değiştirilmeli

Eylemci ve insan hakları aktivisti Leila Naji da “Fas Aile Yasası da dahil olmak üzere kanunlar değiştirilmeli ve kurumların kadınların karşılaştıkları sorunları anlaması ve bilmesi gerekmektedir” diye konuştu. Kürtajın suç sayılmasının kadın bedeni üzerindeki hakkından mahrum ettiğini dile getiren Leila Naji, yaşanan bu haksızlığın son bulmasını istedi.

“Uyumlu yasalar istiyoruz”

Kadın Hakları Federasyonu üyesi Fatima Belmasset, bu nöbetin 28 Eylül'e denk gelen Uluslararası Güvenli Kürtaj Günü ile bağlantılı olarak düzenlendiğini söyleyerek 2011 anayasası ve uluslararası sözleşmelerle uyumlu yasalar talep ettiklerini ifade etti.

İnsan hakları savunucusu avukatı Ghizlan Mamouni ise ceza hukukunun gözden geçirilmesi ve kürtajla ilgili her şeyin ceza hukukundan ayrı bir yasa içinde olması gerektiğine işaret etti.

Kürtaja ceza

Fas Gizli Kürtajla Mücadele Derneği'nin istatistiklerine göre, Fas'ta gizli kürtaj sayısı 50 bin ile 80 bin arasında. Günde ortalama 200 ameliyat olurken, bu ameliyatlar ölümlerin yüzde 5,5'i olarak açıklanıyor. Fas yasalarında, kürtaja 6 aydan 5 yıla kadar değişen cezalar veriliyor. Kürtaj yapan ve yaptırana bu cezalar veriliyor. Ceza Kanununun 449’uncu maddesine göre kürtaj işlemi kadının ölümüyle sonuçlanırsa, faile 10 yıldan 20 yıla kadar hapis cezası veriliyor. Aynı kanunun 450’nci maddesinde, bahsi geçen fiilleri işleyenin âdet olarak anılan fiilleri işlediğinin ispatlanması halinde, kürtajın sebep olduğu hallerde hapis cezasının iki kat, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis cezası verileceği hükme bağlanmış. Madde 454’e göre ise ülkede, kasten kendini düşüren veya buna teşebbüs eden veya başka bir kürtajı kabul eden veya kendisine verilenleri bu amaçla kullanmaya rıza gösteren her kadın altı aydan iki yıla kadar hapis ve para cezası ile cezalandırılıyor.