BM raporu: Ağır hak ihlalleri var

BM, Afganistan'a dair rapor hazırlayarak kadınlara, dini azınlıklara ve gazetecilere yönelik ağır hak ihlallerine dikkat çekti.

Haber Merkezi- Birleşmiş Milletler (BM) Afganistan İnsan Hakları Özel Raportörü Richard Bennett, Afganistan özelinde hazırladığı ilk raporunu yayımladı. Rapor, Ağustos 2021'den bu yana Taliban yönetimi altında gerçekleşen insan hakları ihlallerinin ve bu ihlallerin Afgan halkları üzerindeki yıkıcı etkilerinin bir kataloğu niteliğinde.

Taliban'ın ihlallerinin yanı sıra yabancı hükümetlerin eylemlerinin neden olduğu ülkedeki ekonomik krizin insani etkisini de ele alan rapor ülkede yaşananlar ile ilgili “tüm tarafların ekonomik ve sosyal hakların sağlanamamasından dolayı çeşitli derecelerde sorumluluk taşıdığını” belirtiyor.

Kadınlar ve kız çocuklarının haklarından mahrum bırakıldıklarına dikkat çekilen raporda, "kadınların ve kız çocukların sivil hakların yanı sıra ekonomik, kültürel, siyasi ve sosyal haklardan yararlanma" oranlarında ciddi bir gerileme olduğuna dikkat çekiliyor.

Raporda kadınlar ve kız çocuklarının hızlı bir şekilde kamusal alanın dışına itildiği kaydedilen raporda Taliban'ın eski hükümet yetkililerine, gazetecilere ve dini azınlıklara yönelik ihlalleri ve diğer haklarla ilgili kaygılar da detaylandırılıyor. 

“Taliban ne derse o olur”

Raportörü Richard Bennett’in Taliban ile ilgili tanıklıklarına da yer verilen raporda şunlar kaydedildi: 

“Taliban yönetimindeki Afganistan'da hukukun üstünlüğünün bir anlamı yok. Hukukun ne olduğunun tanımları dahi belli değil. Geçen yıldan bu yana, Taliban ülkenin anayasasını iptal ettiğinden ve tüm yasaların şeriata veya İslam hukukuna uyması gerektiğini belirttiğinden, hangi yasa ve yönetmeliklerin yürürlükte olduğu veya suçların nasıl ele alınacağı net değildi. Bunun yerine keyfi olarak yorumlanan kurallar ve kararnameler var ve yasal davalar yetki alanları ve mekanlar arasında kendine özgü bir şekilde ele alınıyor, temel suçlar ise genellikle savcılar veya hakimler dahil edilmeden güvenlik güçleri tarafından ele alınıyor. Kısacası yasa, Taliban yetkilisi ne derse odur. İnsan haklarını daha fazla tehdit eden bir durumu hayal etmek güç.”

“Taliban tavsiyeleri ciddiye almalı”

Raporun sonunda BM’nin tavsiyelerine de yer verildi ve “Taliban yetkilileri BM raporunun tavsiyelerini ciddiye almalı. Acil olarak kadın ve kız çocuklarının haklarını ihlal etmeyi bırakmalı, dini azınlıkları korumalı, istismarcı politikaları feshetmeli ve reformlar geliştirmek için özel raportörler ve diğer BM ofisleriyle irtibat kurmalıdır” denildi.