Berdele zorlanan kadınlar şiddetle baş başa bırakılıyor

Özellikle Ortadoğu toplumlarında berdel evliliğe zorlanan kadınlar birçok hak ihlaline maruz kalırken, yasal olarak da haklarını arayamıyor.

RAFIF ESLEEM

Gazze – Gazze Şeridi’nde ekonomik koşullar gerekçe edilerek birçok kadın berdel evliliğe zorlanıyor. Berdel evliliklerde kadına söz hakkı tanınmazken, kadınlar yaşamları boyunca istemedikleri bir hayatı yaşıyorlar. Berdel evliliğe zorlanan Gazzeli iki kadın yaşadıklarını paylaşırken, Avukat Julia Al-Tala da mahkemelere yansıyan berdel evlendirmelerin yarattığı tehlikelere işaret etti.

Şiddet gördüğü eve yollandı

Berdel evliliğe zorlanan Gazzeli bir kadın yaşadıklarını şöyle anlattı: “Sık sık şiddete maruz kaldım ve her şiddet gördüğümde evden kaçtım. Ailemin beni destekleyeceğini umuyordum ancak genel olarak sessiz kalıyorlardı. Gecenin bir yarısı da olsa ailem beni şiddet gördüğüm eve yeniden dönmem için zorluyordu. Çünkü evlendiğim erkeğin kız kardeşi de benim erkek kardeşimle evliydi. Bu nedenle maruz kaldığım şiddete sessiz kalınıyordu. Bir tarafın boşanması demek diğer tarafında boşanacağı anlamına geliyor. Şiddete her maruz kaldığımda çifte psikolojik baskıya maruz kalıyorum. Hem babam hem de evlendiğim erkeğin kız kardeşi ile evli olan kardeşim tarafından. Durum böyle olunca birçok haktan mahrum kalıyoruz, haklarımızı arayamıyoruz.”

Sessizliğe mahkûm ediliyorlar

Berdel evlilik yapan Gazzeli başka bir kadın ise, “Evlendirildiğim erkek yeme-içme gibi hayatın en temel ihtiyaçlarından beni mahrum bıraktı. Ağabeyim eşimin kız kardeşi ile evlendirildi. Berdel evlendirmelerde çok ciddi sıkıntılar ortaya çıkabiliyor. Bir taraf şiddete maruz kaldığında diğer tarafın hayatı etkilenmesin diye genellikle sessiz kalıyor veya sessiz kalmaya zorlanıyor. Berdel evlendirmelerde eşinizi seçme gibi bir hakka sahip olamıyorsunuz. Ağabeyim bekar kalmasın diye beni feda ettiler. Maruz kaldığım şiddetten kurtulamadım. Bunun yanı sıra ağabeyim ile evli olan eşimin kız kardeşi gelip ağabeyimi eşime her şikâyet ettiğinde olan bana oluyordu. Ceza olarak babamın evine gönderiliyordum. Bir taraf sorun yaşadığında diğer tarafa da cehennem hayatı yaşatılıyor” dedi.

‘En tehlikeli boşanma nedenidir’

Son zamanlarda Gazze Şeridi'nde boşanma oranının çarpıcı bir şekilde arttığına dikkat çeken Avukat Julia Al-Tala, “Bunun nedeni ise kadın evleneceği kişiyi kendisi seçmiyor ve genellikle ailenin seçtiği kişiyle evlendiriliyor. Devamında ise bitmek bilmeyen sorunlar ortaya çıkabiliyor. Berdel evlilikler, iki aileyi aynı anda yok etmesi veya kadını sayısız şiddete maruz bırakması nedeniyle en tehlikeli boşanma nedenidir. Berdel evliliklerde kadınlar çoğu zaman kendi ailesini korumak için sessiz kalıyor. Berdel evlilikler kadınlar cephesinden birçok ihlali içinde barındırıyor” şeklinde konuştu. 

Julia Al-Tala, bazı gelenek ve kanunların uluslararası sözleşmelerde ve İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ilkelerine aykırı olduğunu kaydetti.