Amed- Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, 22-26 Mart tarihleri arasında Amed, Riha, Dîlok, Wan, Mêrdîn, Êlih, Qers, Idîr, Mûş, Bedlis’in de olduğu 16 kentte gündeme ve seçmen davranışlarına ilişkin saha araştırması yaptı. Hanelerde ve yüz yüze bin 509 kişiyle yapılan anketin sonuçları 14 Mayıs 2023 yılında yapılan seçimlerdeki oy verme tercihleriyle de karşılaştırıldı.

Abdullah Öcalan'ın çağrısı

Ankete katılanların yüzde 62,3’ü Türkiye’nin birinci öncelikli sorunu olarak “Ekonomik kriz/işsizlik”, yüzde 23,7’si Kürt sorunu ve yüzde 6,7’si ise “çatışma ve şiddet ortamı” cevabını verdi. Katılanlara Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın İmralı Heyeti aracılığıyla 27 Şubat’ta kamuoyuna yaptığı “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı” da soruldu. Katılanların yüzde 54,6’sı çağırıyı “olumlu” bulurken, olumsuz bulanların toplam oranı yüzde 14,7 oldu. Yüzde 18 ise “içeriğini bilmediği” şeklinde yanıtladı.

Yüzde 41,8’i: Sorunu Abdullah Öcalan çözer

“Öcalan’ın çağrısının Türkiye’de barışı sağlayabileceğine inanıyor musunuz?” sorusuna görüşmecilerin yüzde 42,5’i “Evet”, yüzde 21,9’u “Hayır”, yüzde 18’i “Kısmen”, yüzde 17,7’si “Çağrının içeriğini bilmiyorum” yanıtlarını verdi. Yine “Öcalan’ın yaptığı çağrı Kürt meselesini çözer mi?” sorusuna ise katılanların yüzde 41,8’i “Evet”, yüzde 21,8’i “Hayır”, yüzde 18,7’si “Kısmen” yanıtlarını verdi.

Umut hakkı

“Yeni başlayan barış sürecinin sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için size sayılacak düzenlemelerden hangisi ve/ya hangilerinin yapılmasını önerirsiniz?” sorusu soruldu.  Buna göre verilen yanıtlar şöyle:

*İnfaz Kanununda değişikliklerin yapılması düzenlemesi: Yüzde 65’i “Evet”, yüzde 13’ü “Hayır”, yüzde 22’si “Kararsızım”,

*Terörle Mücadele Kanunu’nun kaldırılması düzenlemesi: Yüzde 60,4’ü “Evet”, yüzde 17,8’i “Hayır”, yüzde 21,9’u “Kararsızım”,

*Hasta mahpusların bırakılması düzenlemesi: Yüzde 68,5’i “Evet”, yüzde 13,3’ü “Hayır”, yüzde 18,2’si “Kararsızım”;

*Ceza süresi dolmuş mahpusların koşulsuz serbest bırakılması düzenlemesi: Yüzde 66,7’si “Evet”, yüzde 14,3’ü “Hayır”, yüzde 19’u “Kararsızım”

*Umut Hakkının yasal olarak tanınması düzenlemesi: Yüzde 68,9’u “Evet”, yüzde 12,6’sı “Hayır”, yüzde 18,5’i “Kararsızım”

*Süreci yürütenlere yasal güvencelerin sağlanması düzenlemesi: Yüzde 66,7’si “Evet”, yüzde 12,6’sı “Hayır”, yüzde 20,7’si “Kararsızım”

*Kayyum uygulamalarının sonlandırılması düzenlemesi: Yüzde 71,2’si “Evet”, yüzde 12,7’si “Hayır”, yüzde 16,2’si “Kararsızım”

*Bir genel af çıkarılması düzenlemesi: Yüzde 60,4’ü “Evet”, yüzde 19,5’i “Hayır”, yüzde 20,1’i “Kararsızım”

‘Kutuplaştırıcı dilden vazgeçilmeli’

"Toplumsal barış arayışına dönük çabaların başarılı olması için sizce 1. öncelikli olarak ne yapılmalı?" sorusuna, görüşmecilerin yüzde 35,1'i “Af Çıkarılmalı”, yüzde 26,9`u “Çatışma/operasyonlar durmalı”, yüzde 20,6'sı “Siyasetçiler kutuplaştırıcı dilden vazgeçmeli” yanıtlarını verdi.

Kent uzlaşısı soruldu

Yine ankete katılanlara “İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve alt kademe belediyelere yönelik operasyonları nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusu da yöneltildi. Bu soruya da katılanların yüzde 60’ı “Olumsuz”, yüzde 11,2’si “Olumlu” olduğu yanıtlarını verdi.  “Halkların Demokratik Kongresi ve Kent Uzlaşısı gerekçesiyle yapılan operasyonların yürütülmekte olan barış sürecini nasıl etkileyeceğini düşünüyorsunuz” sorusuna da katılanların yüzde 59,6’sı “Olumsuz”, yüzde 10,5’i “olumlu” etkileyeceğini düşündüğünü belirtti.

 AKP'li seçmen adalete güvenmiyor

Yine yapılan ankete katılanların yüzde 75,8’i “Türkiye’de düşünce, ifade ve basın özgürlüğü düzeyinin” “Kötü” olduğunu vurguladı. Ankete katılan ve iktidar partisi AKP’ye oy veren görüşmecilerin toplamda yüzde 54,6’sı da “Düşünce, ifade ve basın özgürlüğü düzeyi” sorusuna “kötü” yanıtı verdi. Yine araştırma grubunun sadece yüzde 6,2’si Türkiye’deki adalet sistemine güvendiğini beyan ederken, AKP’ye oy verenlerin yüzde 54,1’inin güvenmediğini bildirdi.

DEM Parti'de artış

Görüşmecilere “14 Mayıs 2023’te Gerçekleşen Genel Seçimlerde Hangi Partiye Oy Verdiniz?” sorusu da soruldu. Buna göre araştırma grubunda yer alan görüşmecilerin yüzde 49,3’ü YSP/HDP, yüzde 25,2’si AKP, yüzde 8,7’si CHP, yüzde 7,4’ü “Oy Kullanmadım”, yüzde 4,5’i YRP, yüzde 3,4’ü MHP, yüzde 1,2’si İYİ PARTİ, yüzde 0,3’ü ZAFER Partisi’ne oy verdiğini beyan etti. Aynı görüşmecilere sorulan “Bu pazar bir genel seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusuna ise yanıtlar şöyle oldu: Yüzde 51,2’si DEM Parti, yüzde 15,7’si AKP, yüzde 8,7’si “Kararsızım”, yüzde 7,7’si “Oy Kullanmayacağım, yüzde 7,3’ü CHP, yüzde 4,5’i YRP, yüzde 3,2’si MHP, yüzde 0,6’sı İYİ Parti, yüzde 0,4’ü HÜDA-PAR, yüzde 0,4’ü SAADET Partisi, yüzde 0,3’ü ZAFER Partisi, yüzde 0,1’i TİP yanıtlarını verdi.

2023’ten bu yana AKP’de 9,5 puanlık gerileme, DEM Parti’de ise 1,9’luk artış dikkat çekti.