ASMAA FATHI  

Kahire – Mısır’da kadınların ekonomik, siyasi, sosyal ve kültürel alanlarda güçlenmesine yönelik sivil toplum örgütleri, kadın dernekleri ile gençlik inisiyatifleri etkili çalışmalar yürütüyor. Al-Rawad Derneği de bu derneklerden biri. İskenderiye’de 1995 yılında yardım çalışmaları için kurulan Al-Rawad Derneği, kadın haklarına yönelik ihlallere dönük gözlemlerinin ardından çalışmalarını kadın hakları üzerine yoğunlaştırdı. Al-Rawad Derneği’nin çalışmaları ve İskenderiye’deki kadınların yaşadığı sorunlara ilişkin derneğin Yönetim Kurulu Başkanı Ola Samir Mohamed, sorularımızı yanıtladı.

‘Kadın hakları insan haklarının vazgeçilmez bir parçası’

*İskenderiye’de kadın çalışmalarında etkili olan derneklerden biri Al-Rawad. Kadınlara yönelik şu an hangi projeleriniz devam ediyor?

1995 yılından bu yana İskenderiye şehrinde çalışıyoruz. Gönüllü çalışmalarla mevsimlik işlerde çalışan kadınlarla başladık. Daha sonra feminist yaklaşımı ve insan haklarını güçlendirmeyi amaçlayan çalışmalarımızla yeni bir aşamaya geçtik. Kız çocuklarını ve kadınları güçlendirmek için şu anda devam ettiğimiz ‘Care Egypt’ projesi gibi uluslararası kurum ve kuruluşlarla bir dizi proje üzerinde çalışmaya başladık. Projelerimiz aracılığıyla, kadın haklarının insan haklarının vazgeçilmez bir parçası olduğuna ilişkin toplumda farkındalık yaratmaya çalışıyoruz. Aynı konuda mültecilerle de çalışıyoruz. Çünkü mülteciler de benzer sorunlarla karşı karşıya. Son dönemde Suriye, Sudan, Filistin, Yemen ve diğer ülkelerden Mısır'a gelenlerle birlikte ortaya çıkan kültürel çeşitlilik nedeniyle entegrasyon konusunu önemsiyoruz. Görevlerimizin bir parçası da herkesin toplumsal yaşama dahil olabileceği ve haklarına saygı duyulan uygun bir alan sağlamak.

‘Kadınları ekonomik olarak güçlenmelerini destekleyen çalışmalar yaptık’

*Dernek olarak daha çok kadınların yaşadıkları sorunlara odaklanıyorsunuz. Kadınların yaşadıkları  sorunların çözümüne yönelik ne tür çalışmalar yapıyorsunuz?

Kadınların yasal olarak güçlendirilmesi konusu üzerinde iki noktada kurduğumuz ortaklıklarla çalışıyoruz. Birincisi, kadınların kendilerini ilgilendiren hukuki konularda farkındalıklarını artırmak. İkincisi ise avukata ihtiyaç duymaları halinde onlara hukuki destek sağlamak. Kadınların, mevcut ekonomik koşullarla başa çıkmalarını desteklemek amacıyla da dernek bünyesinde el sanatları atölyesi açtık. Bu atölyeyle kadınlar gelir sağlıyor. Yine kadınlara, yetiştirdikleri sebzeleri pazarlamasında katkıda bulunmak gibi çeşitli çalışma alanlarında kadınların ekonomik olarak güçlenmelerini destekleyen çalışmalar yaptık.

*Kadınların siyasi katılımının engellenmesi, çocuk yaşta erken ve zorla evlilikler, sünnet gibi karşı karşıya kaldığı pek çok hak ihlali var. Bu hakların ihlaline karşı yaptığınız çalışmalar var mı?

Kadınların, kamusal alandan dışlanma, çocuk yaşta erken ve zorla evlilikler, kadın sünneti gibi maruz bırakıldıkları ihlaller üzerinde çalışıyoruz. Derneğin merkezinde düzenlediğimiz eğitimlerle, kadınların siyasete katılımları hakkında farkındalık yaratmaya çalışıyoruz. Ayrıca Yeni Kadın Vakfı ile birlikte yasal haklarla ilgili eğitimler düzenliyoruz. Yine kadınların işyerlerinde karşılaştıkları sorunlarla baş edebilmelerini desteklemek için sendikalarla işbirliği yaparak İş Yasası’ndaki hakları ve nasıl uygulanacağına dair eğitimler de düzenliyoruz.  Şiddet konusuna büyük önem verdik ve kadınların haklarının tanındığı ve karşılaştıkları ihlalleri reddettikleri daha iyi bir gerçeklik sağlamak için çeşitli gruplarla çalıştık.

*Dernek, yardım faaliyetlerinden kadınların haklarına yönelik çalışmalara yöneldi. Çalışmalarınızda karşılaştığınız zorluklar nelerdir?

İskenderiye’de de diğer kentlerdeki kadınlar benzer sorunlar yaşıyor.  Ancak İskenderiye’de sivil toplumun desteğini gerektiren kenti ve köyleri de kapsayan başka sorunlar da var. Ebis, Mandara ve Borg El Arab ‘aşiretlerin’ etkin olduğu bölgeler. Hala kadınların belli bir süre sonra evden çıkmasının yasak olduğu Amria bölgesi var. Bu bölgelerdeki toplumun, kadın hakları konusunda bilinçlenmesi için çalışıyoruz. Çünkü, hala kadınların eğitim, çalışma, hareket etme gibi hakları tanınmıyor.

Çalışmak için gittikleri fabrikalarda kaybolan çok sayıda kadın var. Görüşmek istediğimiz fabrikadaki kadınlar, aileleri tarafından bizimle konuşmamaları konusunda uyarıldıklarını, konuşmaları halinde dışarı çıkmalarının da engellenebileceğini söylediler. Toplumun hala sivil toplum örgütlerinin çalışmalarından şüphe duyması ve onu tanımaması, hedef gruplara ulaşmanın önündeki en büyük zorluklardan biri.