Haber Merkezi – İran rejimi tarafından 22 yaşında genç bir kadın olan Jina Mahsa Amini’nin katledilmesi ardından Doğu Kürdistan ve İran'da başlayan isyanlar, bir ayını geride bıraktı. 16 Eylül'de Saqiz'den başlayan protestolar, İran'ın 45 ilinde ve çok sayıda ilçelerde yankısını sürdürüyor. 40 yıllık diktatörlük rejiminin devrilmesini ve sona erdirilmesini isteyen eylemcilerin ana sloganı ise “Jin jiyan azadî” oldu. Protestocular eylemlerin başlangıcını “sonun başlangıcı” olarak tanımlarken, baskıların son bulması için çağrılarını ülkenin tüm kesimlerine yayılan protestolarla devam ettiriyor.

Rejimin girişimleri sonuçsuz kalıyor

Protestocular sosyal medya ağları üzerinden kısa mektuplar yoluyla eylemlerini genişletirken, İran rejimi de internet kesintisi başta olmak üzere sosyal ağ platformlarının da kaldırılması için girişimlerde bulunduğu aktarıldı. İnternet ve iletişim hatlarının kesilmesine karşı protestocular da VPN kullanımına başladığı belirtildi. Ülkede sık sık rejim tarafından kesilen internet ve elektrik kesintilerine rağmen eylemlerin önü ise alınamıyor.

Kadınlar direnişte başı çekiyor

Ülkedeki birçok şehirde ayaklanan kadınların direniş görüntüleri ise halen tüm heybetiyle ekranlara yansıyor. Zorunlu başörtüsü uygulamasının kaldırılması başta olmak üzere ülkenin duvarları genç kadınların talepleriyle doldu taşıyor. Aynı zamanda okullarda ve üniversitelerde kadınlar gösterilerde başı çekiyor ve bu videolarda açıkça görülüyor. Rejim güçleri, protestocuları durdurmaya yönelik sert müdahalelerini sürdürürken, ayaklanmaları sona erdirmek için örgütlerin programlarına katıldıkları yönünde bilgiler de geliyor.

Ülkelerden yaptırım kararı

İran’da yaşanan olaylarda rejim güçlerinin sert müdahalelerini kınayan İngiltere, Kanada ve ABD gibi bazı ülkeler İran’a yaptırımlar uygularken, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden de, İran'ın uygulamalarını onaylamadığını dile getirmişti.

Af Örgütü: 29 günde 200’ü aşkın kişi katledildi

İnsan hakları örgütlerine göre 29 gün içinde 200’ü aşkın kişi katledildi. Uluslararası Af Örgütü de son protestolarda İran rejiminin 23 çocuğu katlettiğini açıkladı. Katledilen çocukların yaşlarının 11-17 arasında olduğunu aktaran Af Örgütü, katledilen çocuklardan 20’sinin erkek, 3’ünün de kız çocuğu olduğunun bilgisini paylaştı. Çocukların ateşli silah ile katledildiğini de belirten Af Örgütü, eylemcilere yönelik rejim güçlerinin işkencesine de dikkat çekti.

İranlı muhalif grup Halkın Mücahitleri’ne göre de protesto eylemleri 190 kente yayıldı, 400’den fazla kişi katledildi ve 20 binden fazla kişi gözaltına alındı.

Cezaevlerinde binlerce tutuklu var

İran rejimi ayaklanmalarda tutuklanan kişilerin tam sayısını belirtmezken, kaynaklara göre bu kişilerin sayısı yaklaşık 6 bini buluyor. 168'i öğrenci olmak üzere sadece 672 kişinin kimliği belirlendi.

Evin Cezaevi’nde isyan çıktı

Cumartesi akşamı da Tahran’da işkenceleriyle ünlü Evin Cezaevi’nde de isyan çıktığına dair görüntüler sanal ağlarda paylaşıldı. Sanal ağlardaki görüntülerde silah sesleri ve “diktatöre ölüm” sloganları da duyuluyor. İran resmi haber ajansı İrna’ya konuşan bir itfaiyeci, cezaevinde çıkan yangında 8 kişinin yaralandığını belirtti. Bazı kaynaklar da katledilen tutsakların olduğunu belirtiyor. Yüzlerce siyasi tutsağın bulunduğu Evin Cezaevi’nde yaşanan isyanla ilgili net bilgi alınamazken, aileler ise endişeli bekleyişlerini sürdürüyor.

Sanatçılar festivallere katılmayı reddetti

Genç sinemacılarda halkı desteklemek için kısa film festivaline katılmayı reddederken, birçok yapımcı, sanatçı ve araştırmacı da eylemcilere destek açıklamasında bulundu.

Kadınlar demokratik özgür bir ülke istiyor

İran'da ve Rojhelat’ta “Jin Jiyan Azadî” sloganıyla başlayan gösteriler kadınların öncülüğünde gerçekleşiyor. Kadınlar saçlarını keserek, dans ederek, başörtülerini yakarak eylemlerini sürdürürken, kadınlar protestoculara uygulanan zulmün tamamen ortadan kaldırılmasını, tutukluların serbest bırakılmasını, demokratik özgür bir ülke için 40 yıllık İslami iktidarın devrilmesini istiyor.