SITÎ ROZ

Şengal - Ortadoğu’nun kadim dini inançlarından bir olan Êzidîlik’te doğa ve insanın yaratıcılığı büyük anlam taşır. Bu nedenle de bu inanışa göre doğadaki her değişimin büyük bir anlamı var. Cema Bayramı da mevsimsel değişimlere bağlı olarak 6-13 Ekim tarihleri arasında Laleş’te kutlanıyor. Laleş’teki Şeyh Adi Türbesi’ni dini ve milli hac olarak kabul eden Êzidîler, şeyhin sandukasına yüz sürüp 3 kez tavaf ettiklerinde hacı oluyor. Êzidîler Şeyhin Türbesi’ne Sırat Köprüsü denilen bir köprüden geçerek ulaşırlar. Türbenin içinde bulunan ve Kahniya Sipi dedikleri suda vaftiz edilirler.

Atlara binilir, perilere düğüm atılır

Cema Bayramı’nda atlara binilir, periler yeşil, kırmızı ve sarı renklerle süslenir. Periler kubbenin içine monte edilir ve ziyaret eden herkes bir dilek tutar ve perilere düğüm atar. Bayramın ilk gününde herkes geleneksel kıyafetleriyle bir araya gelerek, govendlerle kubbeleri ziyaret ederek günü bitirir. Ayrıca bu bayramda birçok hayır da yapılır. Herkese yemek dağıtılır, ihtiyaç sahiplerine ve yoksullara yardım yapılır.

Periler kadınlar tarafından dikiliyor

Cema Bayramı’nın en ilginç yanı ise, periler ilk günde kadınların elinden kubbe suyuyla yıkanıyor ve dikiliyor. Genelde bu perileri evlenmemiş genç kadınlar dikiyor. Bu da bize Êzidî inancında kadınların  her şekilde lider olduğunu gösteriyor.

Cema Bayramı Ezelî Kubbe’de kutlandı

Ezelî Kubbesi olarak bilinen Şêşems Kubbesi, Şengal'daki en eski Êzidî kubbelerinden biridir. Şêşems'ın 'Güneş Tanrısı'nı tanımladığı söylenir. Yani bu kutsal kubbe 'Güneş Tanrısı'nın kubbesidir. Bu nedenle Êzidîler için büyük bir önem taşıyor. Cema Bayramı en son 2016 yılında bu kubbede kutlandı. Kubbeye bakan ve koruyan kimse şunu söylemiş: "Êzidîlerin çektiği acılardan dolayı 6 yıldır bu kubbede bayramı kutlayamıyoruz. Ama bu yıl bu bayramı Şêşems Kubbesi'nde kutlamaya karar verdik."

“Değerimizi sonuna kadar koruyacağız”

Xanasorê köyünden bayramı kutlamaya gelen Leyla Cefrî, Şêşems Kubbesi önünde mutluluğunu dile getirerek, "Bugün bu bayramı kubbe önünde kutladığımız için çok mutluyuz. Bu değerimizi sonuna kadar koruyacağız” ifadelerinde bulundu.

Cema Bayram’ı kutlamaları Şengal’de kutlanmaya başlandı ve bu bayram Ekim ayına kadar devam edecek.