Êzidî kadınlardan kapsamlı ferman değerlendirmesi

Êzidî kadınlar, bugün gerçekleştirdikleri panelle kendilerine dönük yapılan soykırım ve buna karşı mücadelelerini kapsamlı bir şekilde masaya yatırdı.

Şengal- 03 Ağustos 2014  tarihini unutmayan ve dünyaya unutturmayacağının sözünü veren Êzidi toplumu ve dostları 7 yıldır kesintisiz soykırımı tüm dünyaya anlatmaya çalışıyor ve Demokratik Özerk Şengal sistemini kabul ettirme mücadelesi veriyor. Êzidi kadınlarının öncülüğünde 7 yıldır verilen mücadele her geçen gün daha fazla olgunlaşıyor. Kadınlar, Êzidi toplumunu, Êzdalığı yok etmek üzerinden gerçekleşen soykırımın yaralarını sarmaya çalışıyor. Yaralar kabuk bağladıkça bu coğrafyada Êzdalığın kökleri güçleniyor. Fermanlar tarihi Êzidi toplumunda özellikle de kadınlarında soykırımlara yüksek sesle dur demenin miladı oldu. Êzidi kadınları “ferman günü yüksek sesle haykırıp, mücadele azmimizi gösterebilseydik belki de bu ferman olmayacaktı” diyorlar. Bundan sonra bu kutsal topraklarda “fermanlara dur” demek için Êzidi kadınları her yıl fermanın yıl dönümünde en yüksek sesle, verdikleri mücadelenin haklılığını tüm dünyaya haykırıyor.

Şengal’de Êzidi kadınları ‘fermana dur’ demeyi öğrendi

Şengal’de 7 yıldır Ağustos ayı eylemlerle karşılanır. Fermanın yıl dönümüne doğru giden Şengal, bir ay önce karalar bağlar, her köy, kasaba, sokak ferman hikayeleri ve acılarına sohbetleriyle eşlik eder. Fermanı en çok hisseden ve hissettiren Êzidi kadınlarıdır. Öz gücüne güvenen kadınlar her eylemi örgütlü ve amacına bağlı yapar. Kendini örgütleyen Êzidi kadının rengi Şengal’de ferman sonrası daha başkadır.  Şengal’de fermanlara geçit vermeyecek Êzidi kadınları var artık.

Bugün panelde buluşan kadınlar panelin ikinci bölümün de İŞİD’in elinde esir olan Êzidi  kadınlarının durumu, ferman-kırım- göç üçgeninde soykırım ve bir idare biçimi olarak demokratik  özerklik sistemi konularını ele aldı. Panel 3 oturum biçiminde gerçekleşti. TAJÊ öncülüğünde düzenlenen panelde kadınlar fermanda yaşadıklarını özelliklede İŞİD’in eline geçen kadınların durumun geniş ele aldılar.

Esir olan Êzidi kadınların kurtarılması için verilen mücadele

Panelin ikinci oturumunda IŞİD’din elinde esir olan tahmini bin 117’si kadın binlerce esirin durumunu panelist Êzidî Kadınları Destek Grubu Vakfı yönetim üyesi Ferîde Sado anlattı. Ferîde Sado IŞİD’in elinde esir olan Êzidî kadınların ve çocukların kurtarılması için yürüttükleri çalışmaları, kurtarılmış olan kadınların durumunu ve IŞİD’in elinden kurtarılmış olan Êzidi kadınlarına uluslararası devletlerin yaklaşımını geniş bir yelpazede anlattı.

“Biz öncelikle ferman da kahramanlık örneği sergileyen Dayê Gule ve Cila’nı anıyoruz. Biz vakıf olarak şimdiye kadar 1500 kadının kurtarılmasına tanık olduk. QSD’de tarafıdan kurtarılan kadınların vakıf üzerinden Şengal’e gelişleri sağlandı.  İŞİD’in elinden kurtarılan ve bize ulaştırılan kadınlar sağlam bir biçimde ailelerine teslim edilmiştir. Binlerce kurtardığımız Êzidi kadını Başurê Kürdistan ve Irak hükümetlerinin destekleriyle Avrupa’ya çıkarıldı. Avrupa’ya götürülen Êzidî kadınların fermanda yaşadıkları tanıklığını ortadan kaldırmak için bir siyaset yürütülüyor. Ayrıca IŞİD esir aldığı  Êzidî kadınlarını çocuk doğurma makinalarına çevirdi. Çocuk sahibi olan Êzidî kadınlarına evlat acısıda eklenerek ferman kadınlarda derinleştiriliyor. Êzdalığa kabul edilen Êzidî kadınlarına çocuklar kabul edilmiyor, inanç gereği İŞİD’den olan çocuklar kabul görmüyor. Son süreçte başur Kürdistan’da KDP ile ortak çalışan uluslararası desteği olan bir komisyon IŞİD’in elinden kurtarılan Êzidî kadınlarını çocukları üzerinden IŞİD’e tekrar geri götürüyor.”

Feride Sado son günlerde IŞİD’in elinden kurtarılan Koçolu Êzidî  kadının QSD tarafından kurtarılmasını örnek göstererek; “Tüm dünya fermanı bir tek Koço’da görmek istiyor. Evet Koço büyük bir acı yaşadı ama sadece Koço değil tüm Şengal ferman yaşadı. IŞİD’in eline geçen kadınlar sadece Koçolu değil, Şengal’in her yerindendi” dedi.

“Kadınların yanındayız”

Panele Federal Kürdistan Bölgesi’nden katılan REJAK üyesi Destina Germiyani, IŞİD’in elinde esir olan Êzidî kadınlara ilişkin konuştu ve “Êzidî kadınların fermanda yaşadığı acı biz bütün kadınların acısıydı. Hepimize yapılan bir fermandı. Biz Başurê Kurdistan kadınları olarak Êzidî kadınlarının vereceği mücadenin yanında ve içindeyiz” dedi.

Dayê Xoxe: Bizi Müslümanlaştırmak için her şeyi yapıyorlar

IŞİD’in esir aldığı Êzidî kadınların çocuk makinaları olarak kullanılmasına değinen Şengalli Annelerden Dayê Xoxe’de şöyle konuştu;

“Êzdalığımıza bağlıyız. Bizi müslümanlaştırmak için herşeyi yapıyorlar. Bizim kadınlarımızı götürdüler ve onları çocuk doğurma makinalarına çevirdiler o kadınlara çocuk doğururak onları Müslümanlıkta tutmak istiyorlar. Biz Êzdalığımızı koruyacağız kimse bizi bu konuda geri adım atmaya itemez.”

“Çok zor…”

Sivil toplum örgütleri tarafında kurtarılan Êzidi kadınlarının tekrardan çocukları üzerinden IŞİD’e götürülmesini değerlendiren annelerden Dayê Neam ise “Bizi parça parça Êzdalığımızdan koparmak istiyorlar. Bütün ailere çağrı yapıyoruz İŞİD’in elinden kurtulan kadınlarımızı birlikte iyileştirelim, onların farklı yollardan tekrardan İŞİD’e verilmelerine izin vermeyelim. Biz fermanda yarası büyük olan kadınlarınızı kucaklamaya hazırız. Ama İŞİD’en olan çocukları Êzdalığa kabul etmemiz çok zor” dedi.

"Ezidi toplumu için konu çok hassas"

YJŞ komutanı Viyan Hebabi’de bu konu söz alarak şunları ifade etti:  

“Biz Êzidi kadınları olarak ferman yaralarımızı sarmak için mücadele verdik. Bir anne için çocuğu onun bir parçasıdır. Ama fermanla İŞİD’den olan çocuklar bir annenin yüreğini ferah tutmasına izin vermez. Bu anlamda Êzidi kadınları için o çocukları onların yavruları fakat aynı zamanda ferman yaralarını her zaman canlı tutacak ve Êzdalığımıza yapılacak fermanın sonuç alması anlamına gelecektir. Biz Êzidi toplumu için bu konu çok hassas."

Fermanların tarihi

İkinci oturumun bir devamı olarak fermanların tarihi ve sebepleri üzerine TAJÊ diplomasi sözcüsü Delila Axin konuştu. Delila Axin, Êzidi toplumunda soykırımın tanımını, soykırımlarla neden Êzidiler hedefleniyor ve beyaz soykırım üzerinden ferman tarihini anlattı.

Panelin  üçüncü oturumuda “Demokratik  Özerk Sistem” konusunu panelist Özerk Halk Meclisi sözcüsü Xezal Reşo yaptı. Xezal Reşo uluslararası kanunlarda sistem olarak özerklik hakkı, Şengal’de oluşan Demokratik Özerk Şengal sistemi, özerk sistemi tanımayan 9 Ekim gibi ittifakların Êzidi toplumuna dönük geliştirdiği komploları ele aldı. Ayrıca Demokratik Özerk sistem içerisinde öz savunma konusu da bir başlık altında değerlendirildi.

“Ferman” paneli yapılan sunumların sona ermesinin ardından yapılan tartışmalarla bitirildi.