BARÎN SERDEM

Şengal -  14 Ağustos 2007’de yaşanan patlamada Til İzer ve Siba Xidir’da yaklaşık olarak 314 kişi yaşamını yitirirken, 700 kişi ise yaralandı. Şengalliler yüzlerce kişinin ölüp yaralandığı bu olayı 2014 yılındaki fermanın başlangıcı olarak değerlendiriyor. 3 Ağustos 2014’teki ferman öncesi Til İzer’de 6 bin aile yaşıyordu. Êzidîlerin yaşadığı fermanda da bu köyden 300 kişi yaşamını yitirirken, binlerce kişi de IŞİD saldırıları nedeniyle göç etmek zorunda kaldı. Göç etmek zorunda kalanların çoğu Güney Kürdistan kamplarına yerleşti ve 7 yıldır zor koşullar altında yaşıyor. Saldırılar nedeniyle göç etmek zorunda kalan bu insanların Şengal’e geri dönmelerine kolay kolay izin verilmiyor. Kimi zaman aileler aylarca Şengal’e ulaşmanın yol yöntemlerini arıyor. Aileleri ile birlikte Şengal’in Til İzer ilçesine gelen kadınlar, 7 yıl sonra buraya gelmenin sevincini ajansımıza anlattı.

“Kamplarda sağlıklı bir yaşam yok”

Dört çocuğu ve eşi ile birlikte Güney Kürdistan kamplarında yaşayan 34 yaşındaki Zine Mamo, kötü koşulların olduğunu ve çadırların yanmasından korktuklarını ifade etti. 7 yıl aradan sonra yeniden Şengal’e gelmenin sevincini paylaşan Zine Mamo, 7 yıllık göçmenlik sürecinde yaşadıklarını şu şekilde anlattı: “Ferman zamanında evimizden 3 erkek IŞİD tarafından katledildi ve 6 kadın kaçırıldı. 6 kadın şans eseri aynı gün kendilerini IŞİD’in elinden kurtarabildi. Mecburiyetten Güney Kürdistan’a yönümüzü verdik. Ancak orada sağlıklı bir yaşam görmedik. Ferman zamanında 10 gün Şengal dağlarında esir kaldık. Sonra Güney Kürdistan’a göç ettik. Kamplarda yaşam çok zorluydu. Yaşam güvenliğimiz yoktu. Çadırlarda yaşamak zordur. İnsan evinde kendini daha rahat hisseder. 7 yılın ardından artık yeter deyip evimize döndük.”

Engelli oğlu için çağrı

Til İzer’deki yaşamlarının kamplardaki yaşamdan çok daha iyi olduğunu dile getiren Zine Memo, “Burada güven içindeyiz. Komşularımız ile birbirimizi tanıyoruz ve birbirimize zarar vermeyeceğimizi biliyoruz. Daha önce su ve elektrik sorunu nedeniyle dönemiyorduk. Ancak şuan bu sorun çözülmüş ve evimize döneceğiz. Evlerimizin çoğu kapı ve penceresiz. Yaşamlarını idame edecek iş imkanlarının sağlanmasını umut ediyoruz. Engelli bir oğlum var. Yardımlaşma kurumlarının oğlumun tedavisi için destek vermelerini istiyorum” diye belirtti.

“Evimde nefes alabiliyorum”

Kadınlardan Misri Xelef da, “Her ne kadar evimiz kapısız ve penceresiz olsa da bizim evimizdir ve o çadırlardan daha iyidir. Burada nefes alabiliyorum. İnsan kendi evinde her zaman daha rahattır” diye konuştu.

Şengal’de daha mutlular

On gündür evine dönen 4 çocuk annesi 39 yaşındaki Marin Şemo, fermandan bu yana Güney Kürdistan kamplarında kaldıklarını belirtti. 7 yıllık göçmenlik sürecinde birçok zorluk ile karşı karşıya kaldıklarını ifade eden Merin Şemo, “Artık çadırlarda yaşayamıyorduk. Birçok aile Til İzer’e döndüğü için bizde döndük. Eğer bütün göç eden Şengalliler geri dönerse yaşamın eskisinden daha güzel olacağına inanıyorum. Şuan içinde bulunduğumuz ev bizim değil, ancak ne olursa olsun çadırlardan daha iyidir. Şengal’e ulaşacağımıza inanmıyordum, ancak buradayız ve çok mutluyuz” dedi.