ASMAA FATHI

KAHİRE – Kahire’de de birçok engeli aşarak çalışma yaşamına dahil olan kadınlar, bu defa da düşük ücret, güvencesiz çalıştırılma, işyerinde taciz, mobbing, yönetici pozisyonlarına getirilmeme gibi birçok sorunla karşı karşıya kalıyor. İskenderiye'deki Emlak Vergisi Sendikası Başkanı ve Mısır Sendikalar Federasyonu Genel Sekreteri Rasha Al-Gabaly, kadınların çalışma yaşamında maruz kaldıkları sorunlara ilişkin ajansımızın sorularını yanıtladı. Rasha Al-Gabaly, kadınların çalışma hayatında erkeklerle eşit haklara sahip olmalarının sağlanması gerektiğini belirterek, İş Yasası’nda yapılması gereken değişikliklere vurgu yaptı.

‘Kadınlar için güvenli bir çalışma ortamı sağlamaya çalışıyoruz’

*Sendikanın çalışma ortamı nasıl? Kadınlara yönelik ne gibi hizmetler sunuyor?

Mısır İşçi Sendikaları Federasyonu'nda, eşit ücret başta olmak üzere kadınların hiçbir ayrımcılığa maruz kalmadan erkeklerle eşit bir şekilde çalışabilmesi fikri üzerinde çalışıyoruz. Sendikada kadınların güçlendirilmesi için çalışıyoruz. Çünkü yeterlilikle hiçbir ilgisi olmasa da kadınlar idari bir gelenek olarak ‘erkeklerin görevi’ denilerek yönetici pozisyonlarına getirilmiyor. Ancak bu fikirlerin çoğu sahada test edilmedi. Ben de sokakta vergi memuru olarak çalışmaya karar verdiğimde bu kararım yönetim tarafından tamamen reddedildi. Ancak kararlıydım ve yetkinliğimi kanıtlamayı başardım, bu da daha sonra birçok kişiyi aynı şeyi yapmaya teşvik etti. Sendika olarak, özellikle de kadınlar için güvenli bir çalışma ortamı sağlamaya çalışıyoruz. Kadınların haklarını elde etmelerine yardımcı oluyoruz. Kadınların haklarını savunmaları için 190C Sözleşmesini ülkede imzalanması ve onaylanması için çalışıyoruz. Farkındalık yaratmaya büyük önem veriyoruz.

‘Kadınlar ofis işlerine çekiliyor’

*Emlak Vergisi alanında çalışan kadınlar sokakta hangi engellerle karşı karşıya kalıyor? Sizin maruz kaldığınız engeller oldu mu?

Asıl zorluklar, kadınların kendilerini sokakta halkla birlikte çalışabileceklerine ikna etmelerinde yatıyor. Örneğin bir vergi müfettişi, bir meslektaşımla birlikte çalışmamın uygun olmadığına inanıyordu. Bu imajı değiştirmek için çalıştım. Başardım ve müşterilerimden gördüğüm saygı herkes tarafından takdir edildi. Birçok kişiyi, işlerini yapmalarını engelleyen korkularını yıkmaya teşvik etti. Eskiden bana saldıranlar şimdi bu işin kadınların statüsünü düşürmediğine, itibarlarını zedelemediğine inanıyor.

Emlak vergisi alanında çalışan kadınların, özellikle de sokakta çalışanların önündeki en önemli engellerden biri, birçok aile tarafından kabul edilmeyen ve kadınlar için gerçek bir zorluk teşkil eden zaman meselesidir. Ofis işleri zamana bağlıdır ve genellikle kadınlar bu işlere çekilmektedir. Ofis işlerinde çalışma süresi diğerlerine göre çok daha kısadır. Ofis dışı işlerde maruz kalabilecekleri riskler nedeniyle de kadınların ofis işlerinde çalışmaları isteniyor. Sokakta çalışmanın olumsuz etkileri devrim sırasında açıkça görülmüştü. Çünkü sokaklarda vergileri kabul etmeyenler saldırganlar tehlike oluşturabiliyor.

‘İş Yasası’nda yapılması gereken değişikliklere ilişkin çalışmalar yürütüyoruz’

*Kadınların çalışma hayatını da etkileyen İş Yasası’nı nasıl değerlendiriyorsunuz?

Yıllardır bu yasadaki eksiklikler ve yasanın kadınlarla ilgili bölümü üzerine çalışmalar yürütüyoruz. Önümüzdeki dönemde iş yasasında yapılması gereken değişikliklerin dikkate alınacağını umuyoruz. Doğum iznini 3 ayla sınırlıyken 4 aya çıkaran Devlet Memurluğu Kanunu'nda dikkate alınan birtakım hususlar var. İş Kanunu'nda da bunun yer alacağını umuyoruz. Yeni doğum yapan yada doğum izinleri biten kadınların yaşadığı kreş sorunu çalışmaları önünde engeller oluşturuyor. Yeni doğum yapan veya doğum izinleri biten kadınların çocuklarını uzun saatler boyunca yanlarından uzak tutmaları çok zor. Bu nedenle işyerlerinin çocukların bakımı için bu kreşleri sağlama sorumluluğu olmalı.

*Kadınlara çalışma yaşamında ne tür kısıtlamalarla karşılaşıyor?

Kadınların birçok hakkı kısıtlanıyor. Liderlik pozisyonlarından dışlanan kadınların, fikirleri alınmayarak karar mekanizmalarına katılımları da engelleniyor. Özellikle tarım sektöründe çalışan kadınlar doğrudan şiddete maruz kalabiliyor. Evli veya doğurgan döneminde olan kadınların iş başvuruları reddediliyor. Bazı özel sektörlerde sözleşme olmadığı için birçok meslek yasal koruma sağlamıyor. Düzensiz çalışma koşulları kadınları birçok zorluklarla karşı karşıya bırakıyor. Kadınlar, geçimlerini sağlamak için sağlıklarını olumsuz etkileyecek kötü çalışma koşullarında çalışmak zorunda kalıyor.

*Kadınların çalışma yaşamında maruz kaldığı sorunların çözümüne yönelik neler söylemek istersiniz?

En önemli şey, toplumun kadının çalışma hayatındaki varlığını kabul etmesidir. Erkeklerle eşit bir şekilde aynı haklara sahip olmaları sağlanmalı. Ev içindeki çocuk bakımı da dahil tüm görev ve sorumluluklarda kadın-erkek eşit sorumluluk almalı, sadece kadına yüklenilmemeli. Erkekler, çalışan kadınları işlerinde desteklemeli. Kadınların ev dışında gösterdikleri çabayı takdir etmeli, onlara çifte sorumluluk yüklememeli.