Yaşadıkları kenti terk ederek Bingazi’ye göç eden Xezala Al Tormi,  göçmen olarak kaldığı Bingazi’de tandır ekmeği yaparak geçimini sağlıyor.

ÎBTÎSAM AXFÎR

Bingazi- Libya’nın Tawergha kentinden bir gün içinde 46 bin kişi göç etti ve 2 bin 500’den fazla aile Bingazi kentine ulaştı. Göç eden yurttaşlar, kentteki 7 kampa dağıtıldı. Göçün ardından bir yıl sonra ekonomik kriz patlak verdi. Yaşanan kriz nedeniyle insanlar yaşamın neredeyse bütün kaynaklarından mahrum kaldılar. Bunun üzerine kolları sıvayan kadınlar tandır ekmeği, tatlı gibi yapabilecekleri el emeği birçok şeyi üreterek satmaya başladı.

68 yaşındaki Xezala Al-Tormi bir gün bir gece de göç edenlerin arasında yer aldı. Bir ahırda yaşayan Xezala Al-Tormi, tandır ekmeği satıyor. Xezala Al-Tormi, yaptığı işe ilişkin, “Tawergha’dan göç ettikten bir yıl sonra hurma tatlısı yapmaya başladım. Tandır ekmeğine ağırlık verdim çünkü Bingazi’de tandır ekmeğine talep çoktu. Gücüme göre günde 20-30 tandır ekmeği yapıyorum” diyor.

İsteğe göre ekmek yaptığını söyleyen Xezala Al-Tormi, “Sabah saat 06.00’da ekmek yapmaya başlıyoruz. Çünkü bu saatler serin oluyor. Ramazan ayında saat 10.00’da ekmek yapıyoruz. Sonra isteğe göre dükkanlara dağıtıyoruz” şeklinde konuşuyor.

Kriz onları da etkiledi

Ülkenin içinden geçtiği ekonomik kriz nedeniyle temel gıda maddelerinin az olmasından yakınan Xezala Al-Tormi, bu durumu “Yaşanan kriz bizim işimize de etki ediyor. Bir çuval unu 120 dinara alıyoruz. Tahtaları da 80 dinara alıyoruz. Tacir gibi işimize para harcamak zorundayız. Ancak biraz para kazanabiliyoruz. Şeker, zeytinyağı ve maya alıyoruz” sözleri ile anlatıyor.

Ekmeği su bidonlarında yapıyorlar

Xezala Al-Tormi, tandır ekmeğinin lezzetini de anlatıyor;

“Çamurdan yapılmış tandırda yapılan ekmeklerin tadı çok güzel. Ancak çamurdan yapılmış tandır çok pahalı olduğu için alamıyoruz. Bu tür tandırların her sene değiştirilmesi gerekiyor. Bunları kamplara da yapamıyoruz. Su bidonlarında ekmeği ısıtıp ekmek yapıyoruz. Eşim vefat ettikten sonra tandır ekmeğini yapmayı bıraktım. Son yıllarda tek başıma çalışıyordum. Bana yardım edecek çocuklarım da yok. Bu nedenle ekmek yapmayı öğrenmek isteyen genç arıyorum.”

Ahırda yaşıyor

Göç ettikleri kentlerine 9 yılın ardından gittiğini ve evinin yıkıldığını gördüğünü ifade eden Xezala Al-Tormi, “Evdeki her şey çalınmıştı. Eğer hükümet yıkılan evleri onarmazsa dönmek mümkün değil” derken şimdi Bingazi’de bir ahırda yaşam mücadelesi veriyor.