NAGHAM KARAJEH

Gazze - Filistinli kadınlar, ekonomik büyüme ve refaha ulaşmak için etkili çalışmalar yürütüyor. Ancak kadınlar, ekonomi büyümeye olan etkilerine rağmen çalışma yaşamında eşitsizliklerle karşı karşıya. Kadınların işgücü piyasasına katılımına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Filistin Sendikaları Genel Federasyonu Kadın Bölümü Koordinatörü Etemad Abu Jalala, Filistinli kadınların ekonomik refah için dinamik bir güç olduğunu vurguladı.

‘İşgücü piyasasına katılımı dünyadaki en düşük oran’

Baskılara rağmen ayakta kalan kadınların, işgücü piyasasına katılımının desteklenmesi gerektiğini söyleyen Etemad Abu Jalala, “Kadınların Filistin işgücü piyasasına katılımı yüzde 19’dur. Bu rakam dünyadaki en düşük oranı gösteriyor. Filistinli kadınlar toplumun yarısını oluşturuyor ancak kadınların iş gücü piyasasına katılım yüzdesi çok düşük” dedi. Kadınların çalışma yaşamında cinsiyet ayrımcılığıyla da mücadele etmek zorunda kaldığını anlatan Etemad Abu Jalala, “Hala ücret farkı var. Kadınlar genellikle aynı meslekte erkeklerden daha düşük ücret alıyor ve maliyetler de artıyor. Bu da ekonomik bağımsızlığa ulaşmalarını zorlaştırıyor” şeklinde konuştu.

‘Kadınlar işgücü piyasasında engellerle karşı karşıya’

Şirketler ve kurumlarda karar alma pozisyonlarında kadın temsilinin eksikliğine dikkat çeken Etemad Abu Jalala, şunları ifade etti:

"Bu durum, kadınların işgücü piyasasında karar alma ve iş akışını yönlendirme konusundaki etkilerini sınırlayabilir. Finansman desteğinden yoksun bırakılan kadınlar, projelerini geliştirmekte de birçok zorluk yaşıyor. Kadınlar kendilerini sınırlayan çeşitli engellerle karşı karşıya. Bu engeller arasında, uygunsuz çalışma ortamı, ihlal ve sömürü durumunda kadınların haklarını savunabilecekleri uzmanlaşmış iş mahkemeleri bulamaması, Filistin İş Kanunu'nun uygulanmaması, düşük ücretler, kadının aile sorumluluğunun yeterince dikkate alınmaması, doğum izninden mahrum bırakılması yer alıyor.”

‘Mesleklere dönük kalıp yargıları kırmayı başardılar’

Kayıt dışı çalışan Filistinli kadınların durumuna da vurgu yapan Etemad Abu Jalala, “Sosyal haklardan yoksun, kayıt dışı sektörde çalışan kadınların oranı yüzde 25’e ulaştı” dedi. Son zamanlarda kadınların “serbest meslek” adı altında işgücü piyasasına katılımındaki artışa tanık olduklarını dile getiren Etemad Abu Jalala, şunları kaydetti:

“Girişimcilik, kooperatif ve zanaat projeleri konusunda başvurular oluyor. Kadınlar teknik mesleklerin eğitimlerine yöneliyor. Çok sayıda genç kadının marangoz, telefon tamiri, inşaat gibi ‘erkek işi’ olarak görülen işlerde çalıştığını görüyoruz. Birçok başarı hikayesi var bu konuda. Kadınlar, özgürlüklerini ve kararlarını kısıtlayan kalıp yargıları kırmayı başardılar. Her düzeyde yaygın olmayan serbest çalışma alanına adım atmayı başardılar.”

‘İşgücü piyasasına katılımları artırılmalı’

Kadınların işgücü piyasasına katılımlarını artırmak için hükümet, kurumlar ve yerel topluluklar arasında sürekli bir işbirliğinin olması gerektiğine işaret eden Etemad Abu Jalala, “Kadınların işgücü piyasasında güçlendirilmesi ve varlıklarının genişletilmesinde teknoloji ve modern araçların rolü önemli. Kadınlar için eğitim kursları açılmalı, farkındalık çalışmaları yapılmalı ve internet üzerinden iş fırsatlarına erişimleri sağlanmalı” dedi.

Kadınların ürün ve hizmetlerini pazarlamasına ve iş çemberini genişletmesine yardımcı olacak çeşitli elektronik ticari platformların başlatılmasına katkıda bulunduklarını dile getiren Edemad Abu Jalala, “Aynı zamanda birçok yeni projenin ortaya çıkmasına da katkı sağladık. Kadınlara yeni iş fırsatlarının kapılarını açtık. Bilgi ve deneyim alışverişi, kadınlara yönelik iş ağlarının oluşturulması, birbirlerinin deneyimlerini paylaşmaları ekonomik krizlerin aşılmasında önemli bir adımdır” diye ifade etti.

Etemad Abu Jalala, uluslararası araştırma ve analizlerin, kadınların ekonomiye katılımında eşitliğin sağlanmasının, küresel yurt içi hasılanın 2025 yılına kadar yüzde 26'ya varan bir oranda büyümesine önemli katkı sağlayabileceğini tespit ettiğine dikkat çekti. Kalkınmanın, kadınların etkinliğini ve verimliliğini yansıtarak, cinsiyetler arasındaki ekonomik fırsatlarda hiçbir ayrım gözetmeksizin eşitliğe ulaşmanın önemini vurguladığını dile getiren Etemad Abu Jalala, şu önerilerde bulundu:

“Kadınların ekonomik sektöre katılımını artırmak ve sorunlara çözüm bulmak için asgari ücret maddesi dikkate alınmalı, çalışan kadın haklarını istismar edenlerin hesap vermesi için özel iş mahkemeleri kurulmalı ve Filistin İş Kanunu'nu hayata geçirilmeli. Kararların verilmesini hızlandırmak, teşvik etmek amacıyla kapsamlı ve sürdürülebilir merkezler de oluşturulmalı.”