ROJ HOZAN

Qamişlo - Kongra Star Kadın Ekonomi Komitesi’nin ekonomi alanında geliştirdiği önemli çalışmalarından ve kazanımlardan bir tanesi de Demsal (Mevsim) Projesi. Demsal Projesi kapsamında 70 kadın çalışıyor ve 24 dönüm arazi ekiliyor. Aynı zamanda proje kapsamında 64 sera alanının işletmesini ve örgütlenmesiyle ilgileniliyor. Yıllın tüm yeşillikleri bu proje kapsamında ekiliyor, toplanıyor ve satılıyor. Bu projeden en çok kadınlar yararlanıyor. Projenin amacı, bölgenin ihtiyaçlarını karşılamanın yanı sıra dış enflasyona alternatif oluşturmak. Demsal Projesi’nde çalışan kadınlarla konuştuk.

Proje nasıl başladı

Proje, 2014 yılında Kongra Star Kadın Ekonomi Komitesi tarafından oluşturuldu. Adına Demsal denilmesinin nedeni dört mevsimde de yeşilliklerin üretiliyor olmasından Tirbespîyê ilçesinde geliştirildi. Tirbespîyê’nin tercih edilmesinin nedeni tarım imkanının hem elektrik hem de su açısından burada daha fazla olmasından kaynaklanıyor. Projenin temelleri ilk olarak tarım mühendisleri tarafından atıldı. En başta işe sadece 4 dönümlük arazi ile başlandı. O süreçte imkanlar çok kısıtlıydı. Bir yandan savaş ve kuşatma yaşanırken diğer yandan tohum ve tarım malzemelerin eksikliği vardı. Kadınların bu çalışmanın temellerini büyük bir emekle gerçekleştirdiklerini söylemek abartı olmaz. Proje başlangıçta 4 kadın ile başladı. Ancak şuan 70 kadın proje kapsamında çalışıyor. 64 plastik evi ve 24 dönüm arazisi bulunuyor. Dört mevsim boyunca domates, patlıcan, salatalık, biber, karpuz gibi sebze ve meyveler ekiliyor. Yine üzüm, kayısı, nar, zeytin gibi 3 bin tane ağaç dikilmiş durumda. Sistem seralar ile sürdürülüyor damlalama ile sulama gerçekleştiriliyor. Projenin çalışanları dış ekonomiye alternatif oluşturma çabası içinde.

Proje kapsamında çok şey öğrendi

Birkaç yıldır proje kapsamında çalışan Cewahir Salih, “Tüm yeşillik türlerini ekiyoruz. İnsanın yaşamını doğanın içinde geçirmesi güzel bir şey. Tüm kadınlar olarak kendi el emeğimizle çalışmamızı yürütüyoruz. Yönetim, mühendis ve çalışanlara kadar birlikte çalışma yürütüyoruz. Burada çalıştığım yıllar içerisinde doğal ilaç yapımı, yeşillikler hakkında birçok şey öğrendim. Projeye zorluklarla başladık ancak şuan ürün alıyoruz ve toplumun temel ihtiyaçlarını karşılıyoruz. Tarım planlanmasına göre hareket ediyoruz. Biz kadınlar burada hem çalışıyor hem de yeşilliklerden kendimizde faydalanıyoruz” dedi.

"Toprağı çok seviyoruz"

Yaklaşık 6 yıldır proje kapsamında çalışan İda El-Salim, “Bu proje kapsamında tarımı nasıl yapacağımı ve ürünlerin nasıl üretildiğini çok iyi öğrendim. İnsan toprağa ne kadar ilgiliyse topraktan o kadar verim alıyor. Bu proje kapsamında da biz kadınlar toprağa çok ilgiliyiz ve toprağı çok seviyoruz. Biz kadınlar kendimiz ekim işini yapıyoruz. Ürün alıyoruz. Pazarlarda satıyoruz ve hatta tohum ve ilaçlarını da kendimiz yapıyoruz. Kısacası Demsal kadın emeğiyle var olan bir projedir. Şuan yaz sebzelerini ekiyoruz. Tüm sebze ve meyve çeşitlerini ekmiş durumdayız. Bu yıl yağmur çok yağmadı. Bu da sulama için yeni yöntemler geliştirmemize neden oldu.  Bu projemizin başarılı olacağına inanıyoruz ve bu tür projelerin bölgemizde artmasını istiyoruz” şeklinde konuştu.