Tarihi mirasa sahip antik bir köy: Til Xezal

Kobanê Kantonu’nun en eski köylerinden biri olan Til Xezal köyü binlerce yıllık tarihi bir mirasa sahip. Köyün sakinleri giyimlerinden dillerine kadar kültürlerini ve kadim tarihlerini koruyarak varlıklarını sürdürüyorlar.

BERÇEM CÛDÎ

Kobanê - Her köyün farklı bir tarihi, hikayesi ve deneyimi vardır. Her köy içinde binlerce yıllık kültür barındırır ve direniş dolu bir hikayesi vardır. Binlerce insanın hikayesine tanıklık eden ve kalplerinde umutlar yeşerten antik köylerden biri de Kobanê'ye bağlı Girê Xezal köyüdür. Kobanê'nin en büyük köylerinden biri olan ve belde olarak bilinen Girê Xezal köyü, Kobanê'nin 13 kilometre güney ve doğusunda yer alıyor.

Tarihi binlerce yıl öncesine dayanıyor

Köyün tarihi binlerce yıl öncesine dayanmaktadır. Köyde tarihin izi bariz belli. Köyün adı Mamiz kelimesinden gelmekte olup, Kobanê lehçesine göre Mamiz, tepenin su kaynağının önünde otlayan bir ceylan türünün adıdır. Bu temelde köylüler köyün adını Girê Mamiz olarak değiştirmiş, ancak bu ad zamanla Girê Xezal olmuş. Suriye rejiminin yönetimiyle köyün ismi Kürtçeden Arapçaya dönüşerek Til Xezal olmuştur. Köyün tepesi çok eskidir, yerliler köyde binlerce yer olduğunu, altın parçası ve defne kemiği bulunduğunu söylerler.

Antik kültür korunuyor

Köy, kültür ve gelenekler açısından orjinal bir yapıya sahip ve köylüler de onu iyi bir şekilde korumaktadır. Köyün sakinleri Almamedan ve Fahi olmak üzere iki bölüm oluşan Kêtik kabilesindendir. Köyde 400'den fazla ev var, savaş koşulları nedeniyle birçok aile yurt dışında yaşıyor. Köylüler misafirperverlikleri, alçak gönüllükleri ve orijinal kültürleri ile tanınırlar. Aynı zamanda köylüler düğün ve taziyelerde dayanışma içindeler ve sevinç ve üzüntülerini paylaşırlar. Köy tarım ve hayvancılık açısından zengindir. Buğday, çavdar, mercimek ve yulaf yetiştirilir, köyde çeşitli meyve ağaçlarının yanı sıra zeytin ve fıstık da bulunur. Bu eski köyün sakinleri kültürlerini koruyorlar. Giyimlerinden dillerine kadar kültürlerini ve kadim tarihlerini koruyarak varlıklarını sürdürüyorlar.

Köyün sakinlerinin çoğu vatansever

Helo Hec Eli Ebasok, 86 yaşında ve Girê Xezalê köyünü şöyle anlatıyor: "Hatırladığım kadarıyla dedelerimiz ve anneannelerimizin bu köyün çok eski olduğunu söylerdi. Kültürel olarak da çok zengin. Köyün kadınları dillerini, kıyafetlerini, kültürlerini ve geleneklerini de koruyorlar. Ebasok ailemiz vatansever, Kürdistan Özgürlük Hareketi'nin başlangıcından beri bu davada mücadele ediyorlar. Bunun için çok şehit verdik."