RAJA KHAYRAT

Fas- İklim değişikliğiyle birlikte tüm dünyada yaşanan su azlığı günden güne hayatı zorlaştırıyor. Faslı 5 kadın, su sorununa çözüm bulmak amacıyla mikroalgerler de dahil suda yaşayan organizmaları kullanarak “Atık Su Arıtma Projesi” başlattı. Proje geçtiğimiz yıl Ekim ayında "Water Hackathon" yarışmasında birincilik ödülü aldı ve ülke çapında türünün ilk örneği olarak gösterildi. Projeyi başlatan kadınlar ilk olarak “Akıllı Algler” adlı bir kooperatif kurdu. Her bir kadın atık su veya atık suyun yeniden kullanılması olasılığı üzerinde uzun zaman çalışma yürütürken, bilimsel araştırmaları sırasında topladıkları deneyimlerde projeye önemli katkıda bulundu.

Cihaz Fas’ta tasarlandı

Kooperatifin direktörü ve su kaynakları yönetimi profesörü Ghizlan Awwad, “Beş kadınla birlikte kooperatifin çalışmalarını yürütüyoruz. Ben kooperatifin başkanlığını yapıyorum. Fas ve Almanya'daki Yüksek Öğrenim ve Bilimsel Araştırma Bakanlıkları ile yaklaşık 2 yıl ortaklaşa ‘atıksu arıtma’ projesi üzerinde çalıştık. Projemiz ülkede bir ilk olma özelliğini taşıyor. Projemiz kapsamında ilk olarak atık suyu iki aşama olmak üzere cihazdan geçiriyoruz. Arıttığımız suyun yüzde 70’ini toprağa döküyoruz ve üçüncü aşamada tekrar arıtılmak üzere geri alıyoruz. Bu cihaz Fas’ta tasarlandı” dedi.  Ghizlan Awwad, Marakeş'teki Su ve Enerji Araştırma ve Araştırma Merkezi'nin laboratuvarında projenin halen bilimsel deney sürecinde olduğunu ve nihai modeli elde etmek için üzerinde değişiklik ve geliştirme çalışmalarının yapıldığını açıkladı.

Birçok alternatif oluşturdular

Kooperatif üyelerinden olan ve Marakeş'teki Bilim ve Teknoloji Fakültesi'nde algler ortamında uzmanlaşmış bir profesör olan Wafaa Cherifi, alglerin artık tarım, ilaç ve kozmetik gibi birçok alanda kullanıldığını anlattı. Wafaa Cherifi, suda bulunan mikroalglerin suyu kirleten maddeleri tüketerek arıtılmış su ürettiğini ve bunun karşılığında bu alglerin çoğalarak çiftçilere de kullanılmak üzere organik gübre oluşturduğunu kaydetti. Wafaa Cherifi, bunun da kimyasal gübrelere bir alternatif olduğuna dikkat çekti.

Wafaa Cherifi, atık suyu arıtmak ve yeniden kullanmak için alternatif yollar sağlamak, özellikle de Tensift Havzasında (Marakeş bölgesi) su kaynaklarının eksikliği sorunlarını çözmek için istekli olduklarını dile getirdi.

Mikroalger nedir?

Mikroalgler veya mikrofitler, çıplak gözle görülemeyen mikroskobik alglerdir. Bunlar tipik olarak tatlı su ve deniz sistemlerinde bulunan hem su sütununda hem de tortuda yaşayan fitoplanktonlardır. Tek tek, zincirler veya gruplar halinde var olan tek hücreli türlerdir.