RONÎDA HACÎ

Hesekê - Tarımın gelişmesinde özel bir rolü olan kadınlar, bulundukları her alanı da güzelleştirir. Kentlerde tarım yapma imkanı kısıtlı olduğu için kadınlar ağaç dikerek şehri korur. Kuzey ve Doğu Suriye’nin Hesekê şehrinin Nasra mahallesinde yaşayan 71 yaşındaki Emina Musa Mısto, doğaya olan sevgisinden ve bağından kaynaklı evinin önüne bir bahçe yaptı. Emina Musa Mısto, bu bahçeye her türlü ağacı, sebzeyi, çiçeği ekti. Kadın nerede yaşarsa yaşasın kendi hayatını yeniden yaratır. Emina Musa Mısto da bu kadınlardan sadece biri.

"Kadın toprağa ve doğaya bağlıdır"

Bahçe işiyle uğraşan Emina Musa Misto, doğanın kendisine hayat verdiğini şu sözlerle belirtiyor:

“Kadın toprağa ve doğaya bağlıdır. Çocukluğumdan beri tarımla uğraşıyorum ve tarımın içinde büyüdüm. Çolme köyünde arazimiz var ama Hesekê'de evlendikten sonra yer olmadığı için çiftçiliği bıraktım. Ama şimdi bu yaşımda evimin önünde bir bahçe yaptım ve bu bahçeyle stres atıp temiz hava alıyorum. Bu bahçede kış sebzelerinden soğan, ipekböceği yaprağı, turp, pırasa gibi sebzeler yetiştirdim. Yazın da üzüm ve gül ağacı yetiştiririm. Yaz aylarında hep çayımı bahçede içerim, çünkü çayın tadı bahçede bir başka oluyor.” 

“Ağaçlarım kurumasın diye ibrikle suladım”

Elok İstasyonu; Hesekê, Til Temir, Hesekê'nin Hol, Erîşe, Şedadê gibi güney bölgeleri ile Erîşe, Hol, Washokanî ve Serêkaniyê kampları gibi bölgedeki kamplara su sağlıyor. Türkiye’nin Elok İstasyonu’nu ele geçirmesinin ardından Hesekê'de milyonlarca insan, doğa ve kuş içme suyundan mahrum oldu. Ağaçları kurumasın diye bahçeyi ibrikle suladığını söyleyen Emina Musa Misto, "Geçen yaz su bulmakta çok zorlandık. Bahçem kurumasın diye her ağacı ibrikle suladım, ağacımı susuz bırakmak benim için çok zor oldu, onlara çok bağlıyım ve yeşilliği çok severim. Yeşillikten çok faydalanıyoruz” diyor.

Tüm mutfak masrafı bahçesinden çıkıyor

Emina Musa Misto, bahçelerin ekiminin ekonomik krizi bir nebze de olsa engellediğini vurgulayarak, sözlerine şöyle devam ediyor: “Bu yıl kışın soğan, mercimek, ipekböceği yaprağı, pancar, kiraz diktim. Bahçem benim geçim kaynağımdır. Bu kış dükkanlara gitmedim, DAİŞ Hesekê’deki hapishaneye saldırdığında yollar ve dükkanlar kapandı ama bu benim evimi etkilemedi, aynı zamanda komşular da bahçemden sebze istedi ve onlara verdim. Ekonomik kriz yaşanıyor ve her şey pahalı hale geldi. İyi bir ölçüde tarım yapmak bizi bu krizden kurtarabilir."

Kadınlara çağrı: Doğaya sahip çıkın

Doğanın insana ilaç olduğunu anlatan Emina Musa Misto, "Doğa insana ilaçtır, üşüttüğüm zaman, hastalandığım zaman bahçemdeki bitkilerden yararlanıyorum. Hiro bitkisi özellikle göğüs iltihabına iyi geliyor. Doğada tek başıma oturup çayımı yudumladığımda psikolojik olarak rahatlıyorum. Yeşil alan olmayınca toz ve hastalık çoğalır. Buradan kadınlara çağrıda bulunarak imkanları el verdiği kadar tarımı geliştirip doğaya sahip çıksınlar. Sadece bir ağaç olsa bile insan ondan fayda sağlar. 4 Nisan Önder Apo’nun doğum günü. Ben bahçeme 4 Nisan’da bir ağaç diktim” diyerek sözlerini noktalıyor.