Haber Merkezi- 2020 yılının Ocak ve Şubat aylarında yağmur yağdığında, Foluke Afolabi, Nijerya'nın Lagos eyaletindeki Ikorodu’da bulunan çiftliği için endişeliydi. Genellikle yerel çiftçiler mahsullerini Nisan ayında başlayan Ekim ayında biten yağmur mevsimde ekiyorlar. 2020 yılında Foluke Afolabi, her yıl yaptığı gibi Nisan ayında manyok ve mısır ekti. Ama o mevsim kuru geçti ve diğer çiftçiler gibi sulama sisteminden faydalanmasaydı ektiği bütün mısırlar kuruyup gidecekti. Hasat miktarı beklediğinden daha azdı. “Geçen yıla göre, verim azdı. Sadece manyok veriminin iyi olmasını ve mısırdan gelen kayıpları telafi edeceğini umabilirdim” diyor Foluke Afolabi.

Bölgedeki çiftçiler için bir araya gelerek, yağmurlar yağmadığında çiftlikleri için sulama sitemleri kurmak normal hale geldi. Foluke Afolabi gibi yerel çiftçiler, suyun derelerden veya kuyulardan elde edildiği sulamaya sistemine bağımlıyken, daha büyük çiftlikler daha geniş bir mahsul alanını kapsayan otomatik yağmurlama ve damla sulama sistemleri kullanıyor.

Nijerya Meteoroloji Ajansı'nın "Nijerya'daki İklim Durumu 2020" raporuna göre “Nijerya'nın güneybatısındaki birinci ve ikinci yağmur mevsimleri arasındaki yıllık ara, 2020'de alışılmadık bir açıklığa tanık oldu" ve bu da büyük tarımsal kayıplara yol açtı.

İklim değişikliğinin etkileri belirgin hale geldi

İklim değişikliğinin etkisi, özellikle insanların yaklaşık yüzde 90'ının tarıma bağımlı olduğu Sahra altı Afrika’da, çekirge salgınlarından kuraklıklara, sellere ve yağış şekillerinde ve dağılımındaki değişikliklere giderek daha belirgin hale geliyor.

Nijerya'da tarım mevsime göre değişiklik gösteriyor. Mahsullerin ekimi yağışlı ve kurak mevsimler göre düzenleniyor. Ancak 2020'de, uzun süren kuraklık süreciyle birlikte Nijeryalılar panemiden de etkilendi ve hükümet, ekim sezonunun başlangıcına yakın ülke çapında kısıtlamalar uyguladı. Çiftçiler “kilit işçiler” olarak görülmediği için çalışmaları yasaklandı. Şimdi geçim kaynakları ciddi risk altında.

İklim kaynaklı enflasyon

Olaolu Iyabo, Nijerya'da işlenmiş mısır ve diğer yaygın temel malzemeleri satarak kendisine ve çocuklarına bakıyor. Lagos'ta Mile 12 Market olarak bilinen en büyük gıda pazarının yakınında yaşıyor oradan satmak için mısır, sorgum ve akdarı gibi tahıllar alıyor. Ancak son zamanlarda, işi hızla kötüye gidiyor. Koronavirüs kısıtlamaları 2020 Mayıs ayında hafiflemeye başladığında, Iyabo'nun satın aldığı tahılların fiyatları çok yükseldi ve bu fiyatlar karşılayabileceğinin çok ötesinde geçti. Olaolu Iyabo “Pazardaki tüccarlar malların eskisinden daha az ve daha pahalı olmasından şikâyet ediyor” diyor. Fiyatların yüksek olmasından kaynaklı Olaolu Iyabo satın aldığı tahılların fiyatlarını yükseltmek zorunda kalmış, “Müşterilerim şikâyet ediyorlar. Bazıları normal aldıklarından daha az alıyorlar. Bu, gelirimi etkiliyor.” diyerek yaşananları özetliyor.

Bloomberg'in Aralık 2020'de bildirdiğine göre, Nijerya'nın gıda enflasyonu Ocak ayı itibarıyla üç yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Ülkedeki salgın ve güvensizlik buna sebep olan başlıca faktörler olsa da, iklim değişikliğine bağlı kuraklık ve seller de bu değişimde önemli bir rol oynadı.

Nijerya'nın yerli pirincinin yaklaşık dörtte birinin yetiştirildiği kuzey Nijerya'daki Kebbi eyaletindeki mahsullerin yaklaşık yüzde 90'ı geçen sezon sel felaketlerinden dolayı zarar gördü.

Nijerya Meteorolojisi, Ağustos tatili olarak bilinen kuru dönemlerin 2021'de Haziran'dan Temmuz'a kadar yaklaşık iki ila üç hafta süreceğini öngördü. Ajansın Genel Müdürü Abubakar Mashi, “Muhtemelen geçen yıl karşılaştığımız aynı hava durumuyla karşılaşacağız ama daha da önemlisi, kuraklık daha fazla olması ve daha fazla sayıda yerin bundan etkilenmesi olasıdır” açıklamasıyla kaygısını dile getiriyor.

İlk sıralarda yer alıyor

Mart ayında Birleşmiş Milletler Nijerya'yı Yemen ve Güney Sudan'ın yanı sıra dünyadaki “açlık sınırında olan ülkeler” listesinin başına koydu. Araştırmacılar, çiftçilere iklim değişikliğinden kaynaklanan zorluklarda yardımcı olmak için sürekli olarak yenilikçi yollar arıyorlar.

Nijerya'nın batısındaki Ibadan'daki Ulusal Bahçe Bitkileri Araştırma Enstitüsü'nden Eniola Oyedeji, daha fazla çiftçinin artık farklı mahsulleri birlikte ekme uygulaması olan karma mahsul ekimini uyguladığını söyledi. Geçmişte, karma mahsuller besin değerlerine göre seçiliyordu ve bu sayede karma mahsul uygulamasının toprak verimliliğini artırması amaçlanıyordu. Ama şimdi bu uygulama hasat kayıplarına karşı bir tür sigorta olarak uygulanılıyor.

Destek talebi

Eniola Oyedeji, “Kuraklığa dayanıklı mahsul çeşitleri var ve bunlar çiftçilere sunuluyor. Beklenildiği gibi yağmur miktarı yağmasa, bu tür mahsullerin hayatta kalma şansı daha yüksek olacak ve çiftçilerin zarar görme riskini azaltacaktır,” derken Foluke Afolabi, en büyük gelir kaynağı olan Ikorodu'da çiftçiliğinde çiftçilik yapmaya devam ediyor, ancak yardımın yolda olduğunu umuyor.

“Özellikle sahip olduğumuz tüm belirsizlikler ve kayıplar nedeniyle, hükümetin şimdi bizi daha fazla destekleyeceğini umuyorum. Bize daha fazla kredi olanakları ve daha fazla teknik destek verebilirlerse, verimimizi düzeltebiliriz."

Kaynak: Women In Journalism