İBTİSAM AXFİR

Bingazi – Küresel ısınma sonucu görülen iklim değişikliği bir çok ülkeyi olumsuz etkilemeye devam ediyor. Libya da iklim değişikliğinden etkilenen ülkelerden biri. İklim değişikliğinin etkilerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Mimar Huda Hamed Al-Zawi, son yıllarda dünyada sıcaklıkların normalin bir buçuk derece üzerine çıktığını hatırlattı. Çevre mühendisliği alanında yüksek lisans da yapan Huda Hamed Al-Zawi, küresel ısınmanın biyolojik çeşitlilik açısından yeryüzünün genelini ve insanları da etkilediğini söyledi.

Su kaynaklarının kısıtlı olması hayatı olumsuz etkiliyor

Kuzey Afrika bölgelerinde özellikle de Libya’da su kaynaklarının kısıtlı olmasının insanların hayatını olumsuz etkilediğini söyleyen Hamed Al-Zawi, “Bu su eksikliği inşaat sektörüne de yansıdı. Bingazi’de rastgele yapılanma, şehrin geçmişte üzerinde olduğu yolların akışını etkiledi. Burada yağmur suları düzgün bir şekilde akıyor ve bir noktada toplanıyor sonra denize boşaltılıyor. Hastane veya herhangi bir kamu binası kuran kimsenin artık istasyon kurmayı düşünmemesi sorunu daha da derinleştirdi. Araba sayısındaki artışın hava kirliği oluşturması, hava sıcaklıklarının artması, insanların bilinçsiz olarak doğaya zarar vermesi ve benzeri etkenler insan ve doğa hayatını kötü etkiliyor.” şeklinde konuştu. 

‘Çevre bilinci oluşturulmalı’

Huda Hamed Al-Zawi, yaşanan ekolojik sorunlara çözüm olarak şu önerilerde bulundu: “En düşük maliyetli toplu taşıma aracının kullanılması, karbon salımına neden olan benzin ve petrol türevlerini tüketen arabaların kullanımının azaltılması gerekiyor. Çevre dostu çözümlerde ve geçici çözümlerde çevresel sürdürülebilirlik yöntemini takip etmeliyiz. Şehirdeki bitki örtüsü eksik. Planlamada bu alanlar artırılmalı.  Doğru şehir planlaması, iklimin doğasını ve topoğrafik doğayı dikkate almalı ve daha önce de açıkladığım gibi, üzerinde çalışılacak çevredeki coğrafi ve çevresel özelliklere odaklanmalıdır. Bu nedenle bir temele dayanan çok önemli bir sıralama vardır. Temiz çevre bilincini oluşturarak insanları yeşil mimari ve tarıma yönelik eğitmek gerekiyor.”

‘Plansız yapılaşma önlenmeli’

Plansız yapılaşma yerine daha düzenli ve yeşile dayalı bir çevre oluşturulması gerektiğine vurgu yapan Huda Hamed Al-Zawi, “Rastgele inşa etmek yerine ister ev ister idari kompleks olsun, binanın biçimine odaklanılmalı.  Önceden binalar, sert çöl ortamından korunmak için birbirine yakın aralıklarla inşa edilirdi. Örnek verecek olursak Libya'nın derin bir vaha üzerine inşa edilmiş Ghadames kentini anlatabilirim” dedi.

‘Teknik çözümler de bulunmalı’

Huda Hamed Al-Zaway, iklim değişikliği ışığında sıcaklıkları ve rüzgarları azaltmaya çalıştığı için kıyı veya çöl şehirlerinde iç avlunun önemine de işaret etti. Hükümete iklim değişikliğiyle mücadele için önerilerde bulunan Huda Hamed Al-Zawayi, “Yerel çözümlerin yanı sıra teknik çözümler de bulunmalı. Çevremize ve mahremiyetimize uygun olanı seçmeliyiz. İhtiyaçlarımızı belirleyip bunlara yönelik çözümler geliştirmeliyiz. Basit teknik çözümler var ve planlamanın kökenlerine geri dönmeliyiz. Sadece bir binayı planlamaktan değil, bir bütün olarak şehri planlamaktan bahsediyorum.” dedi.

Huda Hamed Al-Zawi, ayrıca Bingazi şehrinin altında tuzlu bataklıklar olması nedeniyle su seviyesinin yüksek olduğuna işaret ederek, yükselen denizin bu yüksekliğe uyum sağlamayı zorlaştırabileceğine dikkati çekti.