AGİRÎN HUSEYNİ

Divandere- Dünya genelinde yapılan araştırmalar her yıl 800 bin olimpik yüzme havuzunu dolduracak kadar; iki milyar tondan fazla çöp üretildiğini ortaya koyuyor. Her ülkenin atık miktarı farklı. Atıklar ya da çöpler kadar bunların geri dönüşümü de konuşuluyor ama kimi ülkelerde yaratılan çöp sahaları insanların yaşamlarını ciddi anlamda tehlikeye atıyor. İran’ın Divandere şehrinde bulunan çöp sahası dikkat çeken ve sağlığı hiçe sayan yerlerden sadece biri.

Doğada atık birikmesi ve atıkların doğru yönetilememesi, sera gazı karbondioksit üretimine ve hava kirliliğinin artmasına neden olurken, bölgenin toprak ve su kaynaklarını da olumsuz etkiliyor. İran’ın Divandere şehrinde belediyenin çöp depolama alanı çevre köylerde yaşayanlar için birçok sorun yaratırken, pis kokusu da vatandaşların hayatını zorlaştırıyor. Kentsel alanın bir kilometrelik kısmında oluşturulan çöp sahası, standart dışı yapısı nedeniyle vatandaşlar ve başta Karizeh köyü olmak üzere çevre köylerde yaşayanlar için tehdit oluşturuyor.

‘Dereler çöp içinde’

Çöp sahası çevresinde tarım arazisi bulunan Divandere’nin Karizeh köyü sakinlerinden K.M. ilk olarak temiz suyun kirletildiğine dikkat çekiyor. K.M. "Uzun yıllar çiftçilik yaptım ve buradaki derelerden temiz su içebiliyorduk ancak şimdi derelerin her tarafı çöplük içinde. Tarım arazileri artık plastik ve naylon kaplarla dolmuş durumda. Divandere’deki çöp depolama alanı tarım arazilerinin de bulunduğu uygun olmayan bir yerde kurulmuş. Çöp depolama alanlarında başıboş köpekler ve hırsızlar bulunuyor. Şu ana kadar sorunun çözümüyle ilgili bir değişiklik yapılmadı ve her geçen gün daha da fazla soruna yol açmaktadır. Çöp depolama alanının kentten 10 veya 20 kilometre uzağında olması gerekiyor” diyor.

‘Sağlımız ciddi tehlikede’

P.N. sabah yatağından kalktığında ciğerlerine temiz hava yerine çöp kokusunu çektiklerini anlatıyor ve "Rüzgar yaşam alanlarımıza naylon ve kirli plastik getiriyor. Çöplerin yakılmasından çıkan duman her sabah bir sis gibi havayı kaplıyor, bu nedenle bu saatlerde hem insanlar nefes darlığı çekiyor hem de bu mahalle sakinlerinin sağlığı bozuluyor. Sağlımız ciddi tehlikede. Ne kendimiz güvendeyiz, ne de etrafı çöplerle dolu tarım arazilerimiz” şeklinde konuşuyor.

‘Hastalıklar yayılıyor’

Kağıt, plastik, şişe ve teneke kutu gibi geri dönüştürülebilir atıkların ayrıştırılarak geri dönüşüm merkezlerine teslim edilmesi gerektiğini söyleyen P.N. “Dünya nüfusu artıyor, bu artış doğal kaynakların yok edilmesi ve tüketim malına dönüştürülmesi, sonuçta çevrede daha fazla kirletici ve atık oluşması anlamına geliyor, bu da dünyanın yok olması ve hastalıkların yayılmasıyla sonuçlanıyor” diye konuşuyor.