Tuareg kabilesinin manevi annesi olarak bilinen Tin Henan,  cesareti ve kabiliyetiyle kendisinden sonraki kadınlara da örnek oldu.

HÊLÎN GEMO

Haber Merkezi– Ortadoğu ve Afrika'da kadınlara dayatılan tüm dini dogmalara ve toplumsal hapsedilmelere rağmen, Tuareg kabilelerindeki kadınlar, kadim kültürlerinde özgürce yaşarlar ve kadınlara çok değer verilir. Geleneksel yaşam tarzını sürdüren kadınlar, Tuareg toplumunda önemli bir yere sahiptir. Tuareg kadınları, erkekleri hayatın birçok alanında destekler ve erkekler de aynı şekilde kadınların gücüne güvenir. Tuareg kadınları başını örtmüyor bunun aksine örf ve adetlerine göre erkekler başını ve yüzünü 15 yaşından itibaren örterler.

Kadınlar işgalcilere karşı zafer kazandı

Tuareg erkekleri başlarını ve yüzlerini örterler, bu nedenle yüzü kapalı insan olarak adlandırılırlar ve bu geleneği büyüklerinden miras aldıkları söylenir. Ayrıca Tuareg’ler dilin kontrol edilemeyen bir kas olduğunu için diline hakim olmak ve kötü sözler söylememek için ağızlarını gizlediği de söylenir. Tuareg kabileleri tarafından anlatılan bazı hikayelere göre, işgalcilerin bir zamanlar Tuareg kabilelerine saldırdığını, evlerini ve mallarını yağmaladığını ve kocalarını tutukladığını söylenir. Bunun üzerine Tuareg kadınları, silah alıp işgalcilere karşı savaştığı söylenir. Tuareg kadınları ve işgalciler arasında şiddetli bir savaş başladı ve savaşta Tuareg kadınları kazandı, tüm evlerini ve mallarını geri alan Tuareg kadınları, düşmanı yenemeyen ve esir alınan Tuareg erkeklerini kurtardılar. Bu nedenle Tuareg şeyhleri, aile işlerinin yönetimini kadınlara emanet etmiş ve erkeklere başlarını ve yüzlerini gizlemeleri emretmiştir.

Tuareg toplumunu kadınlar yönetiyor

Tuareg’lerde evlilik adetleri diğer topluluklardan farklıdır. Dünyanın başka yerlerinde evlenmek için erkek kadını beğenir ve gider onu ailesinden ister fakat Tuareg toplumunda tam tersine bir kadın bir erkeği ister ve evlilikte kadının erkekten hoşlanması önemlidir. Erkek kadınla evlenmeyi kabul ederse, kadın nerede oturmak isterse erkek bunu kabul eder. Ayrıca eğer aralarında ayrılık olursa  bütün mal varlığı ve çocuklar kadına kalır, erkek sadece üzerindeki elbiseleri alır. Boşandıktan sonra kadının başka bir erkeğe evlenme teklif etme ve onunla evlenme hakkı da vardır. Kadın erkeğin yeteneğine bakar ve bu şekilde onu beğenir. Kadınlar genellikle erkekleri kabilelerinden seçerler. Ayrıca Tuareg kadınlarının düğün öncesi ve düğün sonrası olmak üzere iki çeşit süslenmesi vardır.

Gelenekleri koruma sorumluluğu kadınlarda

Bu toplulukta kadınlar, aile onurunu ve geleneklerini koruma sorumluluğu üstlenirler. Kadınlar erkeklere göre daha hızlı okumayı ve yazmayı öğrendiğinden toplum yönetimde yer alırlar. Ayrıca bazı hikayelere göre Tuareg’ler, toplumsal yönetimlerini dördüncü yüzyılda hüküm süren Kraliçe Tin Henan'dan almıştır. Amazigh kadınları, İslam Hilafeti döneminde Bağdat, İspanya ve Mısır'da önemli bir varlık gösterdikleri gibi, zekaları ve güzellikleri ile de tanınırlardı.

Savaşının galip kadınları: Barsako ve Kehina

Amazigh kadınları cesurca savaşarak tarihte birçok destan yazmışlardır. Bunlardan biri, topraklarını işgal eden işgalcilere karşı savaşta liderlik yapan Barsako’dır. Barsako, erkek kılığına girerek, topraklarını korumak için işgalcilere karşı büyük bir mücadele gerçekleştirdi. Amazgh tarihine ismini yazan bir diğer kadın ise Kehina’dır. Kehina da cesaretiyle tanınan bir kadındı, topraklarının işgaline müsamaha göstermedi ve işgalcileri topraklarından çıkarmak için farklı arayışlara girişti. Kehina işgalci muhalefet ordusunun komutanı ile evlendi. Düğün gecesi komutanı öldürmüş ve eyleminin ardından arkadaşları işgalci orduya saldırarak onları topraklarından kovmuşlar.

Tuareg Kraliçesi Tin Henan

Tin Henan'ın doğum tarihi bilinmemekle birlikte M.S. dördüncü yüzyılda yaşadığı tahmin edilmektedir. 1925 yılında Güney Cezayir'deki Timinrast şehrinde tarihi M.S. beşinci yüzyıla kadar uzanan büyük bir mezarlık keşfedildi. Bu mezarlık Kraliçe Tin Henan liderliğindeki Tuareg  topluluğunun kuruluşunu doğrular. Efsaneye göre Kraliçe Tin Henan, kahramanlığıyla biliniyor ve topraklarını günümüzde Nijerya Moritanya olarak bilinen ve Tishad gibi yabancı işgalcilere karşı savundu. M.S. yedinci yüzyılda Tin Henan, tüm Amazigh kabilelerini birleştirdi ve onlar için dağlarda ilk krallığı kurdu. Tin Henan liderliğindeki Tuaregler, işgalci ordulara karşı şiddetli bir savaş yürüttüler.

Evlenmemek için kaçtı

Tuareg Kraliçesi Tin Henan'ın mezarının bulunması, bu kadının Tuareg topluluğunun gerçek kurucusu ve manevi annesi olduğunu kanıtladı. Yerli halk, Tin Henan'ın Amazigh kimliğinin temeli olduğunu söyleyerek, onun güzel, güçlü ve ilham verici bir kadın olarak tanımlarlar. Ailesi Mısır'ın Tafilalit bölgesini yönetiyordu. Babası Onu Afrikalı bir prensle evlenmeye zorlayınca evden kaçar ve sonra kendi krallığını kurar. Tin Henan isminin anlamı Arapça çadır kuran kadın demek. Tin Henan’ın kız kardeşi Tekmat ve bir grup hizmetçisiyle birlikte evden kaçtığı ve Sahra'ya doğru yola çıktığı söyleniyor. Krallığını kurmak için uygun bir yer bulana kadar gittiği her yere çadırlar kurdu. Bazı hikayelerde Tekmat'ın kız kardeşi olmadığını hizmetçisi olduğu söylenir. Akıllı olmasaydı, tüm hizmetkarları açlıktan ve susuzluktan ölecekti çünkü gece gündüz demeden günlerce Sahra’da yürüdüler. Su ve yiyecek kalmadı yanlarında.  Tin Henan buğday tanesini taşıyan bazı örümcekler gördü ve tahminde bulunarak suyun çok uzakta olmayacağını söyledi ve hizmetçilerinden örümceklerin yolunu takip etmelerini İstedi. Böylece su ve buğday stokunun bulunduğu Ehkar bölgesine vardılar.

Savaşta aldığı yara nedeniyle hayatını kaybetti

Tin Henan kabileler arasındaki anlaşmazlıkları çözmek için çalıştı ve güven kazandı, bu yüzden onu kraliçe yaptılar. Kısa sürede Tin Henan, Tuareg’lerin hayatını değiştirdi. Kuzeyden güneye seyahat eden kervanlardan yararlanabildi ve krallığının topraklarından geçişlerine vergi uyguladı. Böylece Tuareg kabilelerinin ekonomisini iyileştirmeyi başardı. Aynı zamanda yemeği nasıl kaldıracaklarını ve  ve düşmanla nasıl savaşacaklarını öğrendiler. Böylece Güney Sahra kabileleriyle diplomatik ilişkiler kurdu. Tin Henan, savaşta yaralanmış ve yarasından dolayı sakat kalmış. Daha sonra bu yarası kangrene dönmüş ve hayatını kaybetmiştir.

BİTTİ…