SANA AL- ALİ

Haber Merkezi- Tunus’ta 2010 yılında başlayan ve ardından birçok Ortadoğu ülkesine sıçrayarak, hükümet değişimine neden olan ve kamuoyunda ‘Arap Baharı’ olarak bilinen fakat halklara kışı yaşatan süreç 2011 yılında Suriye’ye sıçradı. 2011 yılından bu yana çatışmaların dinmediği Suriye’de halklar Şam hükümetine karşı protesto gösterileri yaparak, özgürlük ve demokrasi taleplerini yükseltti.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) 2022 raporunda, iç savaşın başlamasından bu yana, 11 yılda en az 610 bin kişinin yaşamını kaybettiği belirtildi. Yaşamını yitirenlerin 60 bin 681'i çoğu kadın ve çocuk olmak üzere siviller. Aynı rapora göre ise 2,1 milyon kişi kalıcı olarak sakat kalırken, 13 milyon kişi de evsiz kaldı.

Suriye halkları 2023 yılını da çatışma, ekonomik kriz, uyuşturucu, fuhuş gibi toplumsal yozlaşmayı derinleştiren uygulamalar, artan kadın ve çocuğa dönük şiddet, katletme, çete ve paramiliter yapıların artması ve göç gibi sorunların gölgesinde geçirdi. Şam hükümetinin çözümü zorlaştıran politikaları sonucu 3 milyondan fazla insanı mülteci kıldı.

Ülke açısından bu yılın en önemli olaylarından biri şüphesiz Suriye’nin 12 yıl sonra Arap Birliği’ne dahil edilmesi oldu. Kahire’de birliğe bağlı ülkelerin dışişleri bakanlıklarının katıldığı toplantıda alınan karar, beklenti yaratsa da çatışma ve istikrarsız ortamın devam etmesi halkların lehine sonuç vermeyeceğini kısa zamanda gösterdi.

Ekonomik kriz günden güne büyüyor

Çatışmalı ortamın devam ettiği ülkede, ekonomik krizde günden güne büyüyor. Halk, gıda, temizlik ürünleri, ilaç gibi temel ihtiyaçlar başta olmak üzere birçok ihtiyacını karşılayamayacak durumda. İşsizliğin arttığı ülkeden, Şam hükümeti devlet memurlarına maaşlarını düzenli ödemediği için 2023 yılında bin 800 kişi memurluktan istifa etti.

Halk Şam hükümetine karşı ayağa kalktı

Suriye’nin güneyinde yer alan Dera ilinde 15 Mart 2011'de bir grup öğrencinin okul duvarına, "Ey doktor (Beşşar Esed) şimdi sıra sana geldi" sloganını yazması ile başlayan ayaklanmalar, Şam hükümeti tarafından bastırılmaya çalışılsa da bugüne kadar devam etti. Bu yılda Dera'da il merkezindeki Dera el-Beled Mahallesi, Busra eş-Şam ilçesi ve Tafas beldesinde bir araya gelen onlarca kişi Şam hükümetinin politikalarını protesto ederek, Beşar Esad’ın istifa etmesini istedi.

10 Ağustos dijital medya kampanyası

Toplumsal hareketliliğin geliştiği 10 Ağustos tarihinde dijital medyada da “10 Ağustos” hastagi ile kampanya gerçekleştirildi. Kampanya katılan dijital medya kullanıcılarının arasında, “Maaşların artırılması, tüm Suriye topraklarına 20 saat elektrik verilmesi, ekmek, mazot desteğinin yeniden sağlanması, son yıllarda kullanımı yayılan, bağımlılık yapan amfetamin benzeri bir uyuşturucu ilaç olan Captagon, ticaretine ilişkin bir politika geliştirilerek, yasaklanması, kadın ve çocuklar başta olmak üzere tüm siyasi tutukluların bırakılması, yabancıların eline geçen ülkenin kaynaklarının geri alınması” talepleri yer aldı. 

Süveyda’da halk eylemlerine kadınlar öncülük etti

Suriye'de Dürzi halkının yoğun olarak yaşadığı Süveyda vilayetinde halk protestoları 17 Ağustos’tan bu yana devam ediyor. Karama Meydanı’nda toplanan eylemcilere ise kadınlar öncülük ederken, Şam hükümetinin devrilmesi, ekonomik krizin aşılması için politikaların geliştirilmesi ve siyasi çözüme ilişkin BM'nin 2254 sayılı kararının hayata geçirilmesi taleplerini meydanlardan haykırdı.

Protesto gösterilerine öncülük eden kadınlar, Suriye’nin demokratikleşmesinin yanında kadın özgürlüğü ve kadınların ortak mücadelesine de vurgu yapıyor.

Suriye’deki gelişmelere karşı kayıtsızlığına devam eden Şam hükümeti, siyasal çözüme yakın görünmede, Rojava Devrimi’ne tanıklık eden Suriye halkı mevcut hükümete karşı mücadeleyi büyüterek, ortak yaşamı kurmaya ve sistemi barışçıl yöntemlerle değiştirmeye kararlı.

Yarın: Ortadoğu’da 2023: Kadınlar mücadeleyi yükseltti