Kadınların ekonomiye katılımları yalnızca yüzde 11!
Ekonomiye kadın katılımının çok az seyrettiği Güney Kürdistan’da mikrofonlarımızı çalışma yaşamındaki kadınlarına uzattık. Çalışma yaşamına başlamadan önce büyük direnç gördüklerini söyleyen kadınlar hala aynı baskılara maruz kaldıklarını belirtiyor. Federal Kürdistan Bölgsesi Yönetimi genelinde ise kadınların ekonomiye katılımları yalnızca yüzde 11’i buluyor.
Süleymaniye – Toplumsallığın inşasından bugüne ekonomiye damgasını vuran kadınlar bugün işsizlik ya da yalnızca ev emeğine mahkum ediliyor. Ev emeği zaten görülmezken toplumsal ekonomiye katılmlarının da önünde çok büyük engeller kadınları bekliyor. Güney Kürdistan’da aslında kısa süre öncesine kadar da kadınların ekonomiye katılımları, çalışma yaşamına dahil olmaları büyük bir ayıp ile karşılanıyordu. 2014 yılından sonra ekonomik cetvelde görülmeye başlanan kadın emeği bugün hala parlak görünmüyor. Ekonomik faaliyetlerin yalnızca yüzde 11’ine sahip olan kadınlar işsizlik ve yoksulluğa mahkum ediliyor.
Güney Kürdistan'da özellikle pandemi ile birlikte kadınlar arasında işsizlik oranı her geçen gün artıyor. Kadın istihdamı için sınırlar koyan sosyal normlar, kadınları hala eve mahkum etmek istiyor gibi görünüyor. Özel ve kamu olmak üzere kadın istihdamı ise her geçen gün azalıyor.
Ajans olarak mikrofonlarımızı çalışma yaşamında yer alan kadınlara uzattık ve onlarla kadın istihdamının neden bu denli düşük seyrettiğini konuştuk.
“Kadınların çalışması hala utanç verici bir şey gibi karşılanıyor!”
Güney Kürdistanlı bir iş kadını olan sanatçı Hewal Osman, toplumda iş ve kadının çok farklı görüldüğünü anlatıyor:
“Kadınlar çok başarılı olabilir, çok daha iyi bir çalışma şekli ortaya çıkarabilir. Ayrıca umarım toplum, ‘kadınlar çalışmaz’ diye bir şeyin söz konusu olmadığı gerçekliğini de kavrar. Toplum, kadınların çalışmaması gerektiğini söylüyor! Kadınların çalışma yaşamına katılması maalesef hala utanç verici birşey gibi karşılanıyor!”
"Kadının ekonomik özgürlüğünü kazanması kadına yönelik şiddeti azaltır"
Parfümeri işleten Dinya Emer, de Güney Kürdistan’da kadınların kolay kolay çalışmasına izin verilmediğini söylüyor.
“Ancak kadınların çalışması gerekiyor, çünkü çalışmak özgüvene ve kadınların iş yaşamındaki becerilerinin ortaya çıkmasına yol açar. Çalışmam başlangıçta topluluk tarafından onaylanmadı ve günlük olarak eleştirilere maruz kaldım. Ama işimde ısrar ettim ve yine de işimden eğlenceli bir şekilde zevk alıyorum. Bağımsız bir kadın ekonomisi varsa, orada kadının kendi kararlarını alabilidiğini görebiliriz. Kadının ekonomik özgürlüğünü kazanması kadına yönelik şiddeti de azaltır.”