Necm Kalesi tarihinin yazılmasını bekliyor

Tüm heybeti ile Fırat Nehri kıyısında yüzyıllardır ayakta kalmayı başaran, belki yüzlerce savaş, talan ve işgale maruz kalan Necm Kalesi tarihi gizemini koruyor.

SUHAM AKMAN

Minbic- Fırat Nehri üzerindeki Necm Kalesi, Halep’e 115 kilometre uzaklıkta. Fırat’ın hemen kıyısındaki bir tepede konumlanmış ve aslında heybeti ile başlı başına bir tepe görünümüne sahip. Rivayetlere ve kaynaklara göre Necm Kalesi’nin tarihi MS 68 yıllarına kadar dayanıyor. Günümüzden yüzyıllar önce inşa edilen kale tüm heybeti ile günümüze kadar gelmeyi başarırken mimarisi ile de göz dolduruyor.

İşgaller ve savaşlarla birçok kere el değiştiren kalenin ilk inşa edenleri bilinmese bile her işgal girişiminde ya bir yara ya da bir ek sahibi oluyor. Kalenin içerisi neredeyse küçük bir kentçiği anımsatıyor. İçinde hanlar, hamamlar, iş yerleri, fırınlar, atlar başta olmak üzere besi hayvanları ve onlarca odası ile hala ayakta ve yapılma mantığı ile ise kolektif bir yaşama işaret eden kale mimarisini tüm iştihamıyla yansıtıyor.

Her kültürün izi var

MS 941 yılında Hamdanoğlulları işgali ile kale duvarları yapıldığı belirtilen kalenin Selahaddin Eyyübi ailesi ile de bağlantılı olduğu aktarılıyor. 3 surla çevrili kaleye Minbic merkezinden ya da Kobanê’ye bağlı Sirinê’den Fırat nehri üzerinden yapılan bot seferleri ile ulaşılabiliyor. Kuzey’den Güney’e 95 metre uzunluğu yine Kuzey’den Güney’e 64 metre genişliğinde dikdörtgen şeklinde yenilenmesi ise Nureddin Zengi tarafından yapılmış. Kale, kayaya oyulmuş dev bir hendekle çevrili devasa bir duvarla örülü. Tarihi Halep Kalesi ile aynı giriş ve taş özelliklerine sahip Necm Kalesi, mimarisi ile de anımsatıyor. Kalenin etrafından ve iç bölgesinde Arapça yazıların yanı sıra farklı semboller yer alıyor. Neredeyse kaleye yolu düşen her kültür kendisinden bir iz bırakmış.

Tarihi hala yazılmadı

Son olarak Minbic kentinin IŞİD’ten temizlenmesinin ardından koruma altına alınan Necm Kalesi define avcıları tarafından zarar görmemesi için kapalı tutulurken ziyaret etmek isteyenlere ise kapıları nöbetçileri tarafından aralanıyor. Genel geçer bilgilerin dışında ise Necm Kalesi’nin genel tarihini içeren bilgilerin derlenmesi için henüz ciddi bir çalışma yapılmış değil.