حضور پررنگ زنان در اختتامیه جشنواره بینالمللی فیلم مراکش
بیست و دومین جشنواره بینالمللی فیلم مراکش با اهدای جایزه به فیلم «آسمانی بدون زمین» ساخته اریج السحیری، کارگردان تونسی-فرانسوی، به کار خود پایان داد.
رجاء خیرات
مراکش — در این دوره جشنواره، صدای زنان سینما حضوری پررنگ و تأثیرگذار داشت، کارگردانان زن متعددی حضور داشتند و بسیاری از آنها جوایزی دریافت کردند.
اریج السحیری جایزه بزرگ جشنواره یعنی «ستاره طلایی» را برای فیلم «آسمان بیزمین» گرفت. فیلم او به سرنوشت مهاجران آفریقایی جنوب صحرا میپردازد و تصویری عمیق و انسانی از زندگی آنها، نه با تمرکز بر خشونت و تبعیض، بلکه با تأکید بر قدرت، اصالت و شخصیت مهاجران، دور از کلیشههایی که معمول است، ارائه میدهد.
همچنین کارگردان لیبیایی جيهان الكيخيا برای فیلم «پدرم و قذافی» جایزه هیئت داوران را بهطور مشترک با کارگردان اوکراینی فلادلینا ساندو برای فیلم «حافظه» به دست آورد. فیلم «حافظه» به موضوع جنگ، آوارگی و دلتنگی برای وطن میپردازد.
اریج السحیری دربارهی موفقیتش گفت که نمیخواسته در برخوردش با مسائل مهاجران، خشونت و نژادپرستی را برجسته کند. او میخواست قدرت، تمایز و ویژگیهای ذاتی شخصیتهای فیلم را برجسته کند و از «عبارات کلیشهای» که مخاطب در مواجهه با مسائل مهاجران به آنها عادت کرده است، فاصله بگیرد.
جیهان الكيخيا نیز با احساس و امید گفت: «خوشحالم که در این دوره حضور داشتم و میخواستم داستان خانوادهام را با تماشاگران در میان بگذارم؛ داستانی که یاد پدرم، منصور الكيخيا، کسی که برای عشق و آزادی مبارزه کرد، را زنده میکند.»
نمایش «پدرم و قذافی» با استقبال گرم تماشاگران همراه بود. کارگردان که دختر منصور الكيخيا بود، توانست زخمی را که سالها با خانوادهاش بود باز زنده کند: پدری که از هتلی در قاهره ربوده شد، و سالها سرنوشتش نامعلوم ماند؛ تا اینکه پس از دوازده سال، جسدش در یک یخچال در یکی از مزارع لیبی یافت شد.
در بخش بازیگری نیز، بازیگر زن ديبورا لوب ناناي برای نقش در «آسمان بیزمین» جایزه بهترین بازیگر زن را گرفت، و جایزه بهترین بازیگر مرد به هنرپیشه نیجریهای سوبي ديريسو برای فیلم «سایه پدرم» تعلق گرفت.
جشنواره امسال با برنامهای متنوع و غنی همراه بود؛ چهارده فیلم در بخش رقابتی رسمی نمایش داده شدند، علاوه بر آن آثار دیگری در بخشهایی مانند «نمایش ویژه»، «افقها» و «جمهور نوپا» نیز به مخاطبان عرضه شد.
علاوه بر این، نخستین نمایش جهانی فیلم «الأم»، درباره زندگی أم كلثوم، یکی از نقاط عطف جشنواره بود؛ فیلمی متفاوت که به جای اسطورهسازی، جنبههای انسانی و روانی شخصیت او را برجسته کرد.
در روز آخر جشنواره، برندگان جوایز کارگاههای «کارگاههای اطلس ٢٠٢۵» اعلام شدند و این دوره از کارگاهها نیز که هدف آن حمایت از سینماگران حرفهای از مراکش، جهان عرب و آفریقا بود، به پایان رسید.
برگزارکنندگان گفتند که این دوره با مشارکت گسترده ۳۵۰ حرفهای از سراسر جهان برگزار شد؛ این گروه بر ۲۸ پروژه منتخب تمرکز داشتند، پروژههایی که توسط نسلی جدید از فیلمسازان مراکشی، عرب و آفریقایی هدایت میشوند. این کارگاهها به ۱۷ پروژه در مرحله توسعه و ۱۱ پروژه در مرحله فیلمبرداری یا پس از تولید، که نماینده ۱۲ کشور مختلف بودند، کمک کرد.