«تصمیمات سیاسی مانع خشونت نمی‌شود»
مهربان ایلباش، جامعه‌شناس ضمن تاکید بر اهمیت اتحاد و سازماندهی در برابر خشونت می‌گوید که تصمیمات سیاسی در ترکیه نیز مانند بسیاری از کشورها مانع از خشونت نمی‌شود، برعکس عامل افزایش خشونت است.
مدینه مامداوغلو
آمد - تبعیض جنسیتی در بسیاری از مناطق در ترکیه تجربه می‌شود و خشونت علیه زنان به دلیل سیاست‌های دولت روز‌به‌روز افزایش می‌یابد. در ترکیه در ٢٠ سال اخیر حکومت AKP (حزب عدالت و توسعه) قتل زنان افزایش چشمگیری داشته است و براساس داده‌های به دست آمده در سال ٢٠٢٢، ٣٣۴ زن به قتل رسیده‌اند. تنها در دو هفته‌ی اول ماه ژانویه‌ی ٢٠٢٣، ٢٠ زن توسط مردان به قتل رسیدند. زنانی که سال‌ها برای احقاق حقوق خود در کشور ترکیه مبارزه می‌کنند، در هر زمینه‌ای به سیاست‌های حکومت اعتراض می‌کنند.
ساختار اجتماعی قتل‌عام زنان
مهربان ایلباش، عضو هیئت مدیره‌ی انجمن حمایت از زنان (DAKAH-DER) و جامعه شناس، در این گفت‌وگو خشونت علیه زنان، تجاوز جنسی و قتل‌عام زنان را یکی از بزرگترین معضلات قرن حاضر عنوان می‌کند. مهربان ایلباش با اشاره بر نقش جامعه در قتل زنان می‌گوید: «ممکن است یک ساختار اجتماعی برای کشتن زنان وجود داشته باشد، زیرا زنان اغلب توسط بستگان درجه یک یا همسرشان در فرآیند طلاق کشته می‌شوند. اما اساسی‌ترین دلیل این خشونت، فرهنگ غلط جهانی است. وقتی از منظری وسیع‌تر نگاه کنیم، تقریباً در همه جای دنیا مردانگی و مادری را جشن می‌گیرند. این اساساً بر قتل‌عام‌های بیشتر تأکید می‌کند که بسیار متفاوت از یکدیگر هستند. همه‌ی افرادی که این نقش‌ها را ایفا نمی‌کنند، با اقدامات شدید جامعه مواجه می‌شوند.»
«ترکیه رتبه‌ی اول خشونت در اروپا را دارد»
مهربان ایلباش با تأکید بر این‌که ترکیه از نظر خشونت علیه زنان رتبه‌ی نخست را در اروپا دارد و قتل ٢٠ زن در ٢ هفته نیز از آمار سال گذشته فراتر رفته است. مهربان ایلباش در ادامه‌ی سخنان خود گفت: «سال گذشته پلتفرم ما قتل زنان را متوقف خواهیم کرد، گزارش داد که ٣٣۴ زن توسط مردان به قتل رسیده‌اند و ٢۴۵ زن به شکل مشکوکی جان خود را از دست داده‌اند. براساس آمار گزارش OECD درباره‌ی خشونت علیه زنان در میان کشورهای اروپایی و G٢٠ ترکیه با نرخ ٣٨ درصد در رتبه‌ی اول قرار دارد. همچنین این آمار نشان می‌دهد که کشورهای کمتر توسعه یافته مانند شیلی و مکزیک در پایین‌ترین رتبه‌ها قرار دارند در حالی که کشورهای توسعه یافته مانند نروژ، دانمارک و انگلیس در بین ده کشور اول قرار دارند. بنابراین می‌توان به این نتیجه رسید که سطح توسعه در زمینه‌ی پیشگیری از خشونت کافی نیست و برای این امر باید قوانین حمایت از زنان ایجاد شود.»
«مبارزه در افغانستان، ایران و ترکیه مشابه است»
مهربان ایلباش با اشاره به این‌که دولت از طریق کمپین‌ها مطالبی را منتشر می‌کند که نقش‌های جنسیتی را مشخص می‌کند، گفت: در افغانستان مبارزه‌ی زنان با مزدوران، مبارزه در ایران بر علیه رژیم دیکتاتور جمهوری اسلامی و مبارزه‌ی زنان ترکیه برای بازگشت معاهده‌ی استانبول به یک معنا بسیار شبیه به هم هستند. مانند بسیاری از کشورها، مگر این‌که تصمیمات سیاسی با هدف جلوگیری از خشونت علیه زنان باشد، سناریوهای مشابهی در همه‌ی کشورها وجود دارد. دلایل شکل‌گیری این سناریوها؛ فعالیت‌هایی مانند مسلح کردن افراد ، مصونیت از مجازات، سانسور و عدم افشای انگیزه‌ی قتل‌های مشکوک هستند و به نظر می‌رسد برجسته نکردن قتل‌ها به عاملان انگیزه می‌دهد. و این به جای جلوگیری از آن، خشونت را تداوم می‌بخشد.»
«باید در همه جا سازماندهی و اتحاد وجود داشته باشد»
مهربان ایلباش راه‌های جایگزین برای مبارزه با خشونت و قتل‌عام را از طریق همبستگی و سازماندهی دانست و گفت: «به عنوان جایگزینی برای این امر، توانمندسازی زنان، همبستگی، سازماندهی، افزایش دسترسی به انجمن‌های زنان، آموزش جنسی از پیش دبستانی به بعد و افزایش آموزش در رسانه‌ها را می‌توان نام برد. رسانه‌ها نقش مهمی در کاهش قتل زنان دارند. زنان برای قوی بودن نیاز به دیده شدن دارند. این ظاهر می‌تواند به یک ترکیب تبدیل شود.»